VĂN CHƯƠNG

Cô áo lụa Hồng là truyện ngắn thứ ba của Thạch Lam, đăng trên Phong Hóa số 156 (4-10-35), sau truyện ngắn đầu tiên: Một cảnh quê, in trên Phong Hóa số 63 (8-9-33), truyện ngắn thứ hai: Cung Hằng lạnh lẽo đăng trên Phong Hóa số 117 (28-9-34)

Chân Dung Kẻ Sĩ: Chị Yên là truyện ngắn rút từ tập truyện ngắn tiêu biểu Chân Trời Cũ của nhà văn Hồ Dzếnh xuất bản năm 1942, do nhà văn Thạch Lam viết lời tựa. Nhà thơ Hoài Anh viết về Hồ Dzếnh: "Phần đóng góp quan trọng nhất cho văn học Việt Nam của anh lại là tập Chân trời cũ, thể hiện nếp sinh hoạt, tính cách, tình cảm, tâm lý của bà con gốc Hoa trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Hồ Dzếnh chỉ kể chuyện về người cha mình, các anh, chị, em mình, con ngựa của cha mình... mà làm cho người đọc Việt Nam rung động tận đáy lòng." (Chân dung văn học, Nhà xuất bản Hội Nhà văn 2001)

Chân Dung Kẻ Sĩ: Nguyễn Bá Học viết truyện ngắn đầu tay năm 1918 đăng trên tạp chí Nam Phong, khi đó đã về hưu ở tuổi sáu mươi. Tới năm 1921, năm ông mất, chỉ trong ba năm của sự nghiệp văn học, với một số truyện ngắn đăng trên Nam Phong và các tạp chí khác, ông đã đặt dấu ấn vĩnh viễn như một trong những người tiên phong mở đường của nền văn học hiện đại Việt Nam. Ngày nay, Nguyễn Bá Học được đặt tên đường ở quận 11, TP.HCM và TP. Đà Nẵng.

Ba mẹ, con ghê sợ một cuộc sống đạm bạc. Con sợ những con đường lầy lội, con sông rác rưởi lềnh bềnh. Con cần phải có tiền để trở về.

Nếu không có bọn người đập đầu đồng loại bằng cán cuốc kia, chắc là ảnh sẽ gặp em ở một nơi khác hơn là nơi đây, một công viên đầy hoa chẳng hạn, biết đâu tụi em chẳng làm quen nhau,

Đàn sẻ táo tác dợm bay đặc trời. Một con rơi dúi xuống bụi cây xa xa, máu loang đỏ lòm lòm trên những bông hoa gai màu trắng sữa. Thản lao tới vồ lấy chú sẻ ri nâu đang quằn quại dưới đất. Tôi túm tay áo Thản, khẽ giật: – Tại sao? Thản cười, nhìn vết máu đỏ tươi rỏ trên cỏ rồi chỉ lên trời bảo: – Vì chúng bạt ngàn.

Đàn ông khởi đầu một cách điên cuồng rồi dịu đi trong hèn nhát, còn đàn bà càng lúc càng giam mình trong kỷ niệm, ngu dại và xót xa.

Rồi cũng đôi khi tôi thấy áy náy vì tham lam cùng lúc đón nhận tình cảm của hai cô gái, nhưng nghĩ đến sự "sống nay chết mai" của mình, tôi lại chậc lưỡi cho qua…