VĂN CHƯƠNG

Bà rón rén bước tới, giở mùng, chun vào ngồi bó gối nhìn thân hình tàn phế của con qua những giọt nước mắt lăn dài, bất lực. Và bà thầm trách những đứa con khỏe mạnh, chúng là một lũ vô ân bạc nghĩa, ăn ở không nghĩa không tình. Từ ngày anh hai nó lên Nền Ngãi ở đến giờ chẳng đứa nào vác mặt lên thăm, thậm chí chẳng hỏi bây giờ bệnh tình anh nó ra sao? Còn gì là đạo lý, hả trời! Chúng đang ăn học là tiền của ai? Của anh chúng khi còn khỏe mạnh làm ra cả thôi! Phải chi anh Hòa không bệnh, hẳn bây giờ bà đã có một hai đứa cháu nội ẵm bồng. Người ta thường nói, ở hiền gặp lành. Không! Bà không tin! Con bà đó, ở hiền hiếu thảo, sao chẳng gặp lành? Và bà ngồi như vậy cho đến khi trời sáng.

Ra ở đâu cũng vậy thôi - cũng sông nước, cũng ruộng đồng, cũng cấy cày, gặt hái, cũng những xóm thôn... Ðất nước hiện lên trước hết từ một xã Tăng Hòa chôn rau cắt rốn của cô tới một miền xa lắc, nơi có tiếng kẻng gọi người mỗi sớm mai ra đồng, nơi ngày mùa lúa chất đống ở những sân kho, và có những ngày hội cổ truyền... Ôi, phải chi, phải chi...

Chân Dung Kẻ Sĩ: Cô gái, chiến sĩ quân lương, giữ gìn sự trinh nguyên với người yêu trước đêm anh vào mặt trận. Cô hẹn anh ngày chiến thắng, chờ anh trở về cho ngày cưới... nhưng anh đã vĩnh viễn nằm lại nơi chiến trường, còn cô, mang theo một nỗi xót thương, một sự ân hận khôn cùng. Ở Trạm binh, cô tiễn lớp lớp những chàng trai măng tơ ra chiến trường gánh nợ non sông. Rất có thể họ cũng sẽ như người yêu của cô, mãi mãi không trở về. Vậy là đêm đêm, cô đã trao tình thương cho các chàng trai, họ đã trở thành đàn ông. Không biết bao nhiêu đêm, bao nhiêu lần cô đã hiến dâng...
"Chị cố gắng nghĩ đến một điều gì để dẹp nỗi sợ hãi. Mẹ chẳng hạn. Không, tội nghiệp lắm. Chắc chắn mẹ không thể chịu đựng được khi thấy tình cảnh này của chị. Bố vậy. Bố hy sinh ở Điện Biên. Chị chưa một lần biết mặt bố. Bộ đội hay nhỉ. Có dịp đáo qua nhà, gửi lại đứa con, rồi đi biền biệt không về."

Tôi hất đầu về phía ly sữa đặt trên bàn: - Có người chết trôi kia kìa! Vợ tôi cầm ly sữa lên: - Chết rồi! Ở đâu vậy cà? - Còn ở đâu ra nữa! - Tôi nhấm nhẳng - Chứ không phải em nhặt con ruồi bỏ vào ly cho anh à! Vợ tôi nhăn mặt: - Anh đừng có nói oan cho em! Chắc là nó mới sa vào! - Hừ, mới sa hay sa từ hồi nào, có trời mà biết! Vì tôi đang ốm nên vợ tôi không muốn cãi cọ, cô ta nhận lỗi: - Chắc là do em bất cẩn. Thôi để em pha cho anh ly khác. Tôi vẫn chưa nguôi giận: - Em có pha ly khác thì anh cũng đã nuốt con ruồi vào bụng rồi! Vợ tôi trố mắt: - Nó còn trong ly kia mà! - Nhưng mà có tới hai con lận. Anh uống một con rồi . - Anh thấy sao anh còn uống? - Ai mà thấy! - Không thấy sao anh biết có hai con? Tôi tặc lưỡi: - Sao lại không biết? Uống vô khỏi cổ họng, nghe nó cộm cộm là biết liền. Vợ tôi bán tính bán nghi . Nhưng vì tôi đang ốm, một lần nữa cô ta sẵn sàng nhận khuyết điểm: - Thôi, lỗi là do em bất cẩn! Ðể em...

Khi cô đi rồi, ông trở về nhà, từ lăng đến chỗ ông ngụ ở làng Dương Xuân Thượng không xa lắm. Người bác già càu nhàu: "Mi là thằng điên. Ði chơi sớm rứa có đi chơi với ma. Ði về sớm rứa có vẽ người chết. Trời đất thì độc địa. Mấy chỗ đó thì đầy âm khí. Vua mô mất cũng hàng chục tá đàn bà con gái theo hầu, suốt đời hương khói...". Người bác bỏ lửng câu nói, vấn điếu thuốc Cẩm Lệ rồi bặt luôn, đứng dậy đi ra vườn.

Giếng trong là truyện ngắn củ nhà văn Lê Tấn Hiển đạt giải Ba cuộc thi truyện ngắn 1996 Tạp chí văn nghệ Quân Đội.

Bạn nói: "Mầy là chuột sa hũ nếp". Nàng nghe ra: "Mầy là bông hoa lài cắm bãi cứt trâu". Tới lượt bà cô thương đứa cháu gái hy sinh vì gia đình nên ai ủi: "Con là Huyền Trân đổi lấy hai châu Ô, Lý". Nàng gạt phắt bàn tay bà cô xuống. Nàng biết phản xạ của nàng lúc sai, lúc đúng, biết đâu Hồng Loan cũng ước một miếng dai dai cỡ ông ánh nên nói thực tình. Nhưng ai giận, nàng xin chịu. Nàng đã ăn một buổi tiệc do đời dọn gồm đủ vị ngọt, cay, chua, thừa chất béo lại thiếu vị chát... Nàng gặp lại Quảng đi đâu không biết tung tích và nàng ngã người vào người tình không phải việc tình cờ, Quảng vuốt ve mái tóc nàng như vuốt đầu em nhỏ, thủ thỉ: - Em là Kiều Nương bán mình chuộc cha.

Nụ cười trên môi lũ trẻ tắt ngấm khi tiếng chuông gọi gắt gao của người bố vang lên. Hai cái xe đẩy nối đuôi nhau chạy dọc theo đường hành lang hẹp và tối om. Con mèo già rên gừ gừ ở lối nhỏ rẽ vào nhà kho. Hai vệt sáng xanh lẹt, bất động mở trừng trừng về phía chúng.