VĂN CHƯƠNG

- Về bóp! Hừ, quân bay bạo gan thực, dám giở thói ăn cắp ra trước mắt ông. Sửu hốt hoảng, lúng túng nói: - Thầy ấy lấy mũ của con... Thầy đội trợn mắt, vụt một cái ngang lưng Sửu và nhếch mép cười nhạt: - à, ra thầy ấy ăn cắp mũ của mày. Quân này to gan thật! Cái trí khôn lu mờ của Sửu báo cho Sửu biết rằng phân trần không có lợi. Sửu bèn van lơn: - Con lạy thầy, thầy tha cho con. Thầy đội cười một cách đắc chí: - Tha thế nào được, con ơi!

Chân Dung Kẻ Sĩ: Nhà văn, cư sĩ Huỳnh Trung Chánh sinh năm 1939, quê gốc Trà Vinh, lớn lên tại Sa Đéc rồi lên Sài Gòn học Luật khoa, Viện đại học Vạn Hạnh. Ông qua Mỹ định cư từ năm 1977 và xuất bản nhiều sách, trong đó có một số sách xuất bản ở Việt Nam như Mộng hay Thực, Am Mây Ngàn. "Tuy là người Việt chính cống, nhưng nàng chỉ muốn biến hóa thành trắng. Nàng sửa mũi cho cao, lột da mặt cho trắng, nhuộm tóc vàng óng ả, mang kính sát tròng mắt màu xanh… để tạo lốt Mỹ, và do đó, học đòi nói toàn tiếng Mỹ, lắng quắng chạy theo người Mỹ. Nàng lơ là tránh né người đồng hương, nên chẳng mấy ai thích dây dưa với nàng. Bọn Mỹ gán cho nàng biệt danh là "Mary Banana", tên Mỹ rặc nầy dĩ nhiên thời trang hơn cái tên cúng cơm Vũ Thị Gái khiến nàng tỏ ra vô cùng hãnh diện."

Chân Dung Kẻ Sĩ: Trong Mật Rắn (Chân Dung Kẻ Sĩ đã giới thiệu), chúng ta thấy một ông thợ cạo, ở đây, trong CHẤM DỨT KIẾP HOANG, người ta cũng thấy một ông thợ cạo, hơn thế, ông thợ cạo cũng tên Dậu, trùng tên tác giả. Tác giả của Mở Hầm (1961), dù đã tham gia cách mạng từ sớm, quãng năm 1946, kinh qua phòng Văn nghệ quân đội, Xưởng phim Việt Nam 1955, biên tập viên Nhà xuất bản phổ thông 1957, Tòa soạn báo Văn nghệ 1960... nhưng cuối cùng đã phải ngừng viết hơn 20 năm kể từ khi Mở Hầm, cuốn sách bị phê phán nặng, ra đời. Hóa ra, có ông thợ cạo là bởi vì, năm 1970, Nguyễn Dậu bị kỷ luật, cuốc bộ ra hớt tóc ở Hồ Gươm, rồi thì vào Nam, sải bước sang Phnom Penh, bị bắt ở thủ đô Cambodia, dẫn độ về Nam, nhốt tại Chí Hòa, rồi lại ra Hà Nội ăn cơm tù... Đến năm 1990, Nguyễn Dậu mới vào Hội nhà văn Việt Nam, lúc ông 60 tuổi, và, ông tiếp tục viết. Cuốn sách cuối cùng của Nguyễn Dậu xuất bản năm 2000, 2 năm trước khi ông vĩnh viễn dừng chân.

Chân Dung Kẻ Sĩ: Cũng lâu mới có dịp trở lại Hà Nội. Cuối thu. Ban đêm đi dọc hàng cây sữa, thấy mùi hương sực nức. Cuối phố này tôi có một địa chỉ quen...

Chân Dung Kẻ Sĩ: Năm 19 tuổi, nhà văn Minh Hương (1924-2002) rời quê nhà Hội An vào Nam sống bằng nghề giáo, y tá và viết báo.    Ông dùng văn chương, ký họa đời sống của người lao động, các món ăn, các thú vui chơi... ở khắp các nẻo đường Sài Gòn, sau này được tập hợp và in thành hai tập Nhớ Sài Gòn 1 và Nhớ Sài Gòn 2 (NXB TPHCM). Trong đó, Sài Gòn Tôi Yêu, tác phẩm trong tập sách nói trên, đã được đưa vào sách giáo khoa ngữ văn 7.

Chân Dung Kẻ Sĩ: “Kiếm rồi. Mới kiếm ra một người, nhè đâu là đồ lại cái”. Cẩm bước vào nhà đóng cửa lại. Thanh cầm khăn giấy lau mặt mũi cổ và tay. Anh vò viên chiếc khăn trong lòng bàn tay, quăng nó qua hành lang, gõ cửa. Cẩm mở cửa ra hỏi gì vậy. Thanh nói cho anh đi nhờ toa-lét. Cẩm bất đắc dĩ để anh vào. Anh ở trong toa-lét mười phút rồi bước ra trần trụi, chỉ quấn ngang hông cái khăn tắm của Cẩm. Chị kinh ngạc đến nỗi không có một phản ứng nào. Thanh ôm chị vật xuống giường, môi anh chà miết da thịt chị. “Phải thử mới biết thằng nào lại cái”

Chân Dung Kẻ Sĩ: Truyện ngắn CẦU SƯƠNG ĐIẾM CỎ của nhà văn Lưu Trọng Lư đăng trên Hà Nội Báo năm 1936, cách đây đã 87 năm. Thế nhưng câu chuyện như hiển hiện đâu đây của ngày nay, về một dải đất Miền trung cơ cực với những tai ương bão lũ. "Trời mưa như trút, đã ba hôm… Nước sông Gianh lên mạnh quá. Những đồng lúa xanh đều khoả ngập và đỏ ngầu… Một vùng nước mênh mông, chỉ để lòi lúp xúp một đôi chòm nhà, và xa xa một vài đồi núi trơ trụi… Bên những cây đa vững chãi dưới chân núi, cột chặt năm bảy chiếc thuyền câu. Trời tối sẩm gần như ban đêm… Giữ những làn mây đục và thấp, thưa thớt bóng vài con cò trắng bay rời rạc, biết cơn nguy biến sắp đến, lướt gió tìm chốn chân trời yên tĩnh…"

Một hôm sau, một hồi tính toán, tôi thấy rằng tiền ra đã quá 10 lần tiền vào, và tất cả gia tài của chúng tôi chỉ còn đâu được 5 nghìn bạc. Tôi nói cho công chúa hay, nhưng nàng vẫn thản nhiên như không, cười bảo tôi: - Trời sinh voi, sinh cỏ. Rồi nàng ngâm cho tôi nghe một câu thơ cổ: ...Của tạo hóa không rồi lại có... Lúc sạch không, cũng lọ đeo phiền.., Tôi không biết hai câu thơ nhạt nhẽo, và vô nghĩa ấy của một thi sĩ chết đói nào, làm ra để cho nàng có thể vin vào, mà tự xá tội cho mình. Rồi nàng lại nằng nặc đòi tiền đi đánh ; nàng ngây thơ như một đứa trẻ con khiến tôi không thể nào cương quyết với nàng được. Nhưng mỗi khi tôi đưa tiền cho nàng, là lòng tôi như thắt lại, vì tôi biết rằng tiền ấy sẽ từ biệt tôi mà không bao giờ trở lại...