VĂN CHƯƠNG

Chân Dung Kẻ Sĩ: Nhà văn Dương Duy Ngữ được độc giả nhớ đến nhiều với các tác phẩm viết về văn hoá làng quê, những nhân vật của một thời xưa cũ hay những thú chơi đồng quê, giản dị nhưng tao nhã. Truyện ngắn TẦM LAN dưới đây là một trong những truyện ngắn như vậy, nó cũng được coi là một bước chuyển mình trong chặng đường viết lách của ông.

Chân Dung Kẻ Sĩ: Nhà văn Thanh Tịnh sáng tác từ sớm và cộng tác với nhiều tờ báo nổi tiếng trước 1945 như; Phong hóa, Ngày nay, Hà Nội báo, Tiểu thuyết thứ Năm, Thanh Nghị, Tinh Hoa... Năm 2007, nhà văn Thanh Tịnh được trao Giải thưởng Nhà nước cho các tác phẩm: tập thơ Thơ ca, truyện ngắn Ngậm ngải tìm trầm, tập truyện ngắn Quê mẹ và truyện thơ Đi giữa mùa sen).

Chân Dung Kẻ Sĩ: Nhà văn Hồ Biểu Chánh phần lớn viết về đề tài cuộc sống Nam Bộ những năm đầu thế kỷ 20, thời điểm mà những lề thói cũ và mới đang tranh đấu nhau mãnh liệt. Với cách viết nôm na, bình dị, các nhân vật của ông thật như chính những con người có thật ngoài đời. Hồ Biểu Chánh để lại một gia tài văn chương khá đồ sộ, gồm 64 tiểu thuyết, 12 tập truyện ngắn và truyện kể, 12 vở hài kịch và ca kịch, 5 tập thơ và truyện thơ, 8 tập ký, 28 tập khảo cứu. Ở buổi sơ khai, ông là nhà văn đặc biệt bậc nhất trong việc mở đường để hình thành thể loại tiểu thuyết ở Việt Nam những năm đầu thế kỷ XX.

Chân Dung Kẻ Sĩ: Hồ Biểu Chánh là tên tuổi bất hủ, nhà văn tiên phong của Nam kỳ Lục tỉnh, người gốc Gò Công, tỉnh Tiền Giang ngày nay. Ông đã một mình viết theo lối viết hiện đại trong khi các tác giả khác đương thời vẫn dùng thể văn biền ngẫu. Với số lượng tác phẩm đồ sộ lên đến hàng trăm, văn chương của Hồ Biểu Chánh đã để lại những giá trị không chỉ về văn chương mà còn về lịch sử, văn hóa và ngôn ngữ của Nam Kỳ xưa.

Chân Dung Kẻ Sĩ: Nhà văn Nguyễn Huy Tưởng là nhà văn có nhiều tác phẩm nổi tiếng như Đêm Hội Long Trì, Lá Cờ Thêu Sáu Chữ Vàng… Sau 1954, ông làm Ủy viên ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khóa I và là người sáng lập, giám đốc đầu tiên của Nhà xuất bản Kim Đồng. Năm 1996, ông được nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật cho các tác phẩm: Vũ Như Tô, Bắc Sơn, các tiểu thuyết Đêm hội Long Trì, Sống mãi với Thủ đô, Tìm mẹ, Lá cờ thêu sáu chữ vàng, Ký sự Cao Lạng, truyện phim Lũy hoa. Chân Dung Kẻ Sĩ giới thiệu kịch bản phim Lũy hoa dưới đây, viết năm 1960 của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng. Tác phẩm tái dựng lại trận đánh 60 ngày đêm ở thủ đô Hà Nội vào Những Ngày Tết đông xuân 1946–1947. Họ, những cảm tử quân thủ đô, những người dân Hà Nội đã chiến đấu suốt 60 ngày đêm trước tuyên bố “một đêm hoàn toàn làm chủ Hà Nội” của thực dân Pháp.

Chân Dung Kẻ Sĩ: Sau Một lần tới Thủ đô, viết tháng Một năm 1946 và các bút ký sau đó, nhà văn Trần Đăng được nhiều người biết tới và được xếp vào hàng năm cây bút tiền bối của Báo Vệ Quốc Quân, bao gồm: Thôi Hữu, Thâm Tâm, Trần Đăng, Hoàng Lộc và Vũ Cao... Tháng Sáu năm 1949, ông viết thiên phóng sự Trận Phố Ràng, bài bút ký đã trở thành huyền thoại của nhà văn chỉ có hai mươi tám năm cuộc đời ngắn ngủi, khi ông hy sinh vài tháng sau đó (26-12-1949) tại Mặt trận Lạng Sơn trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Năm 2007, nhà văn Trần Đăng được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuât cho các bút ký; Một lần tới thủ đô, Trận Phố Ràng, Một cuộc chuẩn bị.

Nghe nói, vua lấy làm mừng lắm. Nhưng để biết đích xác hơn nữa, vua bèn sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp vài ba con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con, hẹn năm sau đem nộp đủ, nếu không thì cả làng phải tội.

Chân Dung Kẻ Sĩ - Nhà văn BÃO VŨ: Tôi nhớ, có một nhà văn Pháp đã tự hỏi: “Không biết những bà già mà ta thường cho là lẩm cẩm, có thể làm ta khó chịu, đến một ngày nào không còn nữa thì đó là điều đáng vui hay đáng buồn?” Câu hỏi bỏ đấy, không có trả lời. Nhưng riêng tôi, và tôi biết nhiều người khác nữa, sẽ thấy buồn, thậm chí rất buồn khi không còn những bà già ngày xưa. Bởi họ chính là hình ảnh của một nền văn hóa tinh tế đầy nhân ái mà ta sẽ chẳng còn thấy lại được một cách cụ thể khi họ mất đi. Khoảng trống vắng khi không còn họ sẽ chẳng gì bù đắp được. Tôi viết truyện ngắn này với nỗi thương tiếc vô hạn đối với bà nội tôi, người đã từng đưa tôi vào một thế giới cổ xưa dịu dàng mà ngọt ngào, dù có khi đẫm nước mắt.