VĂN CHƯƠNG

Chân Dung Kẻ Sĩ: Nhà văn Hồ Phương nhớ lại đại ý: Ngày ấy ông công tác ở tạp chí Văn nghệ Quân đội, thường được cử về các đơn vị viết bài. Lần ông đi công tác qua đoạn cánh đồng gần đường Hòa Lạc bây giờ, giữa trưa, nắng như đổ lửa, cháy da cháy thịt, ông bắt gặp một cảnh tưởng không thể nào quên. Ấy là khi ông đang ngồi nghỉ trốn nắng dưới gốc cây ven đường chợt nghe có tiếng người hô rất dứt khoát: Họ… Đứng lại! Đứng. Cái thằng kia, bố láo, vô kỷ luật, đứng lại. Bắn bỏ giờ, đứng lại!. Cứ thế tiếng hô cứ lặp đi lặp lại. Ông thầm nghĩ, giữa đồng không cháy nắng thế này không biết anh bộ đội nào hô hoán gì không biết. Đang thắc mắc thì bỗng nghe rộ lên những tiếng rào rào xung quanh, quay sang nhìn thì thấy bao nhiêu là bò.

Một ngọn đèn từ chiếc thuyền đậu ven sông tỏa vùng sáng nhỏ trên mặt nước. Tiếng ru con buồn buồn, chậm rãi và hay đứt quãng làm Bồng ngơ ngẩn… Những tiếng động quen thuộc trên dòng sông làm Bồng nhớ Trà Kiệu day dứt, nhớ đến khổ sở.

Chân Dung Kẻ Sĩ: TIẾNG NÓI MẶT ĐẤT là truyện ngắn của nhà văn Tô Nhuận Vỹ viết ngay trong thời điểm ông đang ở Hà Nội khi Mỹ ném bom rải thảm xuống thủ đô suốt 12 ngày đêm năm 1972. Nhà văn Tô Nhuận Vỹ được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật cho tiểu thuyết nổi tiếng Dòng Sông Phẳng Lặng vào năm 2012.

Chân Dung Kẻ Sĩ: Bên bờ sông Lô là truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Đình Thi trong tập truyện cùng tên xuất bản sau ngày đất nước được giải phóng khỏi sự đô hộ trăm năm của thực dân Pháp năm 1957.

Chân Dung Kẻ Sĩ: Nhà văn Hồ Phương được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật năm 2000 với các tác phẩm: Cỏ non (truyện ngắn); Những tầm cao (tiểu thuyết, 2 tập); Kan Lịch (tiểu thuyết); Cánh đồng phía tây (tiểu thuyết).  Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ thuật năm 2012 cho các tác phẩm Ngàn dâu, Những cánh rừng lá đỏ.

Cô gái dắt anh xuống xuồng chèo trở lại rừng. Không ngờ sau đó anh ta lịm dần rồi mê đi. Bà con xóm rừng xôn xao: "Tại sao biết phía bờ sông cũng gần, lần ra sông tìm ghe nước mà chú này lại mò vào chốn tuyệt lộ ấy làm gì? Đúng là bị ma rừng dắt rồi! Trớ trêu thay, những con người võ dõng "nhất phá sơn lâm, nhìn đâm hà bá" giữa chốn cùng trời cuối đất này, cọp hùm cá sấu không sợ mà lại sợ ma, mới lạ chứ! Và họ bàn nhau rước thầy pháp đến truá hồn truá vía nạn nhân.

Dọc dài khúc sông Năm Căn từ Tam Giang qua Trại Lưới, đổ ra cửa ông Trang, đước mọc từ mặt nước theo lứa trái rụng, nổi ngọn từ bậc thấp lên cao ngất, như những nấc thang khổng lồ. Thuyền đi giữa dòng rộng hơn ngàn thước, nước băng băng chảy xiết, trông lên bờ như hai bức trường thành vô tận, đắp từng nấc màu xanh đọt chuối, xanh lá mạ, tím thẫm, mờ mờ trong hơi nước biển. Tỉnh Bạc Liêu ngoài lúa, cá, muối, trứng chim, trứng vịt, thơm (dứa), mật ong còn sản xuất than củi, cung cấp cho toàn Nam Bộ. ấy là than và củi đước vùng Năm Căn. Giữa rừng đước bao la, rừng mênh mông trùng điệp đó, đường Cà Mau như một con rắn hổ mây dài uốn khúc, phóng tới đầu ngã ba sông Năm Căn.

Lần này thì Lán bạo dạn nắm tay tôi trước. Vừa đi, chúng tôi vừa trò chuyện. Lán bảo: “Bây giờ biết nói sao với thầy u về chuyện anh với em? Em vốn không quen giấu giếm thầy u em điều gì cả…”. Tôi hơi sững sờ: ra Lán định thưa chuyện với thầy u ư? Mọi chuyện vừa mới bắt đầu thế, nào đã ra đâu vào đâu…