chan_dung-ke_si

TRONG KHI CHỜ GODOT – Samuel Beckett Phần II

22-02-2024

Lượt xem 1703

Đánh giá 0 lượt đánh giá

Chia sẻ

  Samuel Beckett

TRONG KHI CHỜ GODOT – Samuel Beckett Phần II

Chân Dung Kẻ Sĩ: Vở kịch Trong khi chờ Godot (En attendant Godot, 1952) là tác phẩm giúp nhà văn, nhà viết kịch Samuel Beckett người Ireland thắng giải Nobel văn chương năm 1969. Tác phẩm được Samuel Beckett viết xong đầu năm 1949 và được công diễn tại Nhà hát Babylone (Théâtre de Babylone), Paris năm 1953.

MÀN HAI

Ngày hôm sau. Cùng thời gian. Không gian.

Đôi giày của Estragon gần dãy đèn, gót áp vào nhau, mũi giày tách xa nhau. Mũ của Lucky ở chỗ cũ.

Cây phủ đầy những lá.

Vladimir mạnh dạn bước ra. Dừng bước, nhìn cây một hồi lâu. Kế đó đột nhiên y bắt đầu đi ngang dọc khắp sân khấu bằng những bước chân mạnh dạn. Dừng lại một lần nữa trước đôi giày, y cúi xuống, nhặt lên một chiếc, ngắm nghía, hít hít mũi cẩn thận đặt lại chỗ cũ. Lại lui tới một cách vội vã. Dừng lại gần cánh gà bên phải, y nhìn ra xa một lúc lâu, bàn tay che trước mắt. Đi tới đi lui. Dừng bước gần cánh gà bên trái, cùng lối diễn xuất. Đi tới đi lui. Dừng bước đột ngột, tay chắp trước ngực, hất đầu ra sau và bắt đầu hát vang.


VLADIMIR Một con chó vào trong… (Lấy giọng quá thấp, ngừng hát, hắng giọng, lấy giọng cao hơn):

Có một con chó vào trong phòng
Ngoạm một khúc dồi lợn
Bị chủ dùng cái khoan
Đập tan ra từng mảnh vụn
Những chó khác thấy vậy
Vội vàng chôn xác chó kia…

(Ngừng hát, mặc niệm, kế đó hát tiếp):

Những chó khác thấy vậy
Vội vàng chôn chó kia…
Dưới chân thánh giá gỗ trắng
Người qua đường có thể đọc rằng:
Có một con chó vào trong phòng
Ngoạm một khúc dồi lợn
Bị chủ dùng cái khoan
Đập tan từng mảnh vụn
Những chó khác thấy vậy
Vội vàng chôn xác chó kia…

(Ngừng hát. Cùng lối diễn xuất).

Những chó khác thấy vậy
Vội vàng chôn xác chó kia…

(Ngừng hát. Cùng lối diễn xuất. Giọng thấp hơn):

Vội vàng chôn xác chó kia…



Ngừng hát đứng yên một lúc, lại bắt đầu bước ngang dọc sân khấu một cách nóng nảy. Lại dừng bước trước thân cây, đi tới lui, trước đôi giày, đi tới đi lui, chạy qua cánh gà bên trái, nhìn ra xa, chạy qua cánh gà bên phải, nhìn ra xa. Ngay lúc đó, Estragon từ cánh gà trái đi vào, chân không, đầu cúi thấp và chầm chậm, đi ngang qua sân khấu. Vladimir quay lại và nhìn thấy.


VLADIMIR Lại cũng chính anh! (Estragon dừng lại nhưng không ngẩng đầu lên, Vladimir bước tới). Lại đây cho tôi hôn anh một cái!
   
ESTRAGON Đừng đụng vào tôi.


Vladimir dừng lại, vẻ phiền muộn. Yên lặng.


VLADIMIR Anh có muốn tôi rời khỏi đây không? (một lúc sau). Gô Gô! (một lúc sau, Vladimir chăm chú nhìn y). Anh bị người ta đánh phải không? (một lúc sau). Gô Gô! (Estragon vẫn im lặng, đầu cúi thấp). Đêm qua anh ở đâu? (Yên lặng. Vladimir bước tới).
   
ESTRAGON Đừng đụng vào tôi! Đừng hỏi tôi điều gì cả! Đừng nói gì với tôi hết! Ở lại đây với tôi.
   
VLADIMIR Có bao giờ tôi rời bỏ anh không?
   
ESTRAGON Anh đã để tôi đi.
   
VLADIMIR Nhìn đây! (Estragon không động đậy. Với một giọng dữ dội!) Nhìn đây, anh có nghe không?


Estragon ngẩng đầu lên. Hai người nhìn nhau một lúc lâu vừa bước tới bước lui và nghiêng đầu như trước một tác phẩm mỹ thuật mỗi lúc một thêm run rẩy bước gần nhau lại, kế bỗng nhiên ôm siết lấy nhau, vừa vỗ vào lưng. Rời nhau. Estragon, mất điểm tựa, suýt ngã.


ESTRAGON Một ngày đáng chán!
   
VLADIMIR Ai đánh anh dữ vậy! Kể nghe thử.
   
ESTRAGON Lại thêm một ngày khổ sở.
   
VLADIMIR Đã chết đâu.
   
ESTRAGON Với tôi thì đã hết rồi, cho dù có điều gì xảy ra (yên lặng). Lúc nãy, tôi có nghe anh hát.
   
VLADIMIR Đúng vậy, tôi có nhớ.
   
ESTRAGON Điều ấy khiến tôi buồn. Tôi thầm nghĩ anh chỉ có một mình, nên tưởng mình đã vĩnh viễn đi rồi và anh ca hát.
   
VLADIMIR Không ai chế ngự được sự vui buồn mình. Cả ngày nay tôi cảm thấy đang ở trong một trạng thái khác thường (một lúc sau). Cả đêm tôi không một lần trở dậy.
   
ESTRAGON (buồn bã) Thấy không, anh hát hứng khởi hơn khi nào không có tôi ở đây.
   
VLADIMIR Tôi cảm thấy thiếu anh. Và cùng lúc lại thấy hài lòng, không là kỳ cục sao?
   
ESTRAGON (tức giận) Hài lòng?
   
VLADIMIR (sau khi đã suy nghĩ) Có lẽ tôi đã chọn lầm chữ?
   
ESTRAGON Và bây giờ thì sao.
   
VLADIMIR (sau khi tự vấn) Bây giờ thì … (vui vẻ) anh lại có mặt ở đây (không vui, không buồn) chúng mình lại có mặt ở đây… (vui vẻ) anh lại có mặt ở đây… (buồn bã) tôi lại có mặt ở đây.
   
ESTRAGON Thấy không, anh kém vui hơn khi nào có mặt tôi ở đây. Tôi cũng vậy, một mình, tôi cảm thấy dễ chịu hơn.
   
VLADIMIR (bị chọc tức) Thế tại sao lại chắp nối lại?
   
ESTRAGON Tôi không biết nữa.
   
VLADIMIR Nhưng tôi, tôi biết. Tại vì anh không biết tự bảo vệ. Có tôi, có thể là tôi không để cho anh bị người ta đánh đập.
   
ESTRAGON Không chắc là anh có thể ngăn cản được đâu.
   
VLADIMIR Sao thế?
   
ESTRAGON Họ những mười người.
   
VLADIMIR Không phải, tôi muốn nói là không chừng tôi sẽ ngăn cản được anh đừng mạo hiểm để phải bị họ đánh.
   
ESTRAGON Tôi có làm gì đâu.
   
VLADIMIR Thì tại sao họ lại đánh anh.
   
ESTRAGON Tôi không biết nữa.
   
VLADIMIR Thấy không, Gô Gô, có những chuyện vượt ngoài tầm kiểm soát của anh nhưng không vượt ngoài tầm của tôi. Anh phải cảm thấy như vậy.
   
ESTRAGON Tôi đã nói tôi không có làm gì hết.
   
VLADIMIR Có thể đúng như lời anh nói. Nhưng mà còn có cái tư cách, cái tư cách, nếu muốn giữ lấy mình. Nhưng thôi, đừng nói chuyện ấy nữa. Anh đã trở lại và tôi rất hài lòng.
   
ESTRAGON Họ những mười người.
   
VLADIMIR Anh cũng vậy, trong thâm tâm anh chắc cũng hài lòng, hãy thú thật đi.
   
ESTRAGON Hài lòng về chuyện gì?
   
VLADIMIR Được gặp lại tôi.
   
ESTRAGON Anh ngỡ thế à?
   
VLADIMIR Nói đi, cho dù không đúng như thế!
   
ESTRAGON Tôi phải nói gì đây?
   
VLADIMIR Nói “Tôi hài lòng”.
   
ESTRAGON Tôi hài lòng.
   
VLADIMIR Tôi cũng thế.
   
ESTRAGON Tôi cũng thế.
   
VLADIMIR Chúng mình đều hài lòng.
   
ESTRAGON Chúng mình đều hài lòng (yên lặng). Bây giờ phải làm gì đây trong khi chúng mình đang hài lòng?
   
VLADIMIR Chờ Godot.
   
ESTRAGON Phải đấy.


Yên lặng


VLADIMIR Có chuyện mới lạ xảy ra ở đây, kể từ hôm qua.
   
ESTRAGON Và nếu ông ta không tới?
   
VLADIMIR (sau một lúc không hiểu) Chúng mình sẽ tính sau (một lúc sau). Tôi nói là có chuyện mới xảy ra ở đây, kể từ hôm qua.
   
ESTRAGON Mọi vật đều rỉ nước.
   
VLADIMIR Hãy nhìn cái cây kìa.
   
ESTRAGON Không người nào hai lần giẫm chân vào cùng một đống mủ.
   
VLADIMIR Cái cây, anh thấy không, hãy nhìn cái cây kìa.


Estragon đưa mắt nhìn thân cây.


ESTRAGON Hôm qua không có cây này ở đây phải không?
   
VLADIMIR Có chứ. Anh đã quên rồi. Suýt chút nữa chúng mình đã treo cổ lên đấy (nghĩ ngợi). Phải, đúng đấy (từng chữ một). Chúng mình đã treo cổ lên đây. (nghĩ ngợi). Nhưng anh đã không muốn như vậy. Anh lại quên rồi sao?
   
ESTRAGON Anh mơ thì có.
   
VLADIMIR Có thể nào anh lại quên rồi sao?
   
ESTRAGON Tôi thì như thế đó. Hoặc là tôi quên ngay tức khắc hoặc là tôi nhớ đời.
   
VLADIMIR Còn Pozzo và Lucky, anh cũng không nhớ sao?
   
ESTRAGON Pozzo và Lucky?
   
VLADIMIR Anh ta quên hết rồi!
   
ESTRAGON Tôi có nhớ một thằng điên đã tống cho tôi mấy cái đá. Sau đó nó làm ra vẻ ngốc nghếch.
   
VLADIMIR Chính Lucky đấy!
   
ESTRAGON Ừ chuyện ấy thì tôi có nhớ. Nhưng mà từ hồi nào kia?
   
VLADIMIR Còn người dẫn anh ta, anh cũng nhớ chứ.
   
ESTRAGON Ông ta cho tôi mớ xương.
   
VLADIMIR Chính Pozzo đấy.
   
ESTRAGON Anh thì cho rằng những chuyện ấy đều mới xảy ra hôm qua, phải không?
   
VLADIMIR Chứ sao.
   
ESTRAGON Và ngay tại chỗ này?
   
VLADIMIR Chớ sao! Anh không nhận ra sao?
   
ESTRAGON (bỗng nhiên trở nên giận dữ) Nhận ra à! Có cái gì đáng để phải nhận ra! Tôi sống phong trần giữa cát bụi! Và anh lại muốn tôi phải nhìn thấy những tiểu tiết! (nhìn quanh). Hãy nhìn cho tận mắt cái sự bẩn thỉu này! Tôi không bao giờ động tới nó.
   
VLADIMIR Hãy bình tĩnh lại, hãy bình tĩnh lại nào.
   
ESTRAGON Vậy thì đừng làm tôi bận rộn với mớ cảnh vật của anh! Hãy nói với tôi về lòng đất.
   
VLADIMIR Dù sao, chắc anh cũng không cho rằng cảnh vật này (phác một cử chỉ) giống với Vaucluse. Dù thế nào cũng vẫn có một sự vô cùng khác biệt.
   
ESTRAGON Vaucluse! Ai nói với anh về Vaucluse?
   
VLADIMIR Nhưng mà anh không từng sống ở Vaucluse sao?
   
ESTRAGON Không, tôi chưa bao giờ sống ở Vaucluse cả. Tôi đã kéo lê thê cuộc sống bệnh hoạn của mình trên phần đất này, anh biết chứ! Tại đây! Tại Merdecluse này!
   
VLADIMIR Thế nhưng chúng mình đã sống chung với nhau ở Vaucluse, chắc chắn thế. Chúng mình đã từng hái nho! Xem nào, cho một người tên Bonnelly, ở Roussillon.
   
ESTRAGON (bình tĩnh hơn) Có thể lắm. Tôi không có chú ý đến điều gì hết.
   
VLADIMIR Nhưng mà nơi ấy toàn một màu đỏ cả.
   
ESTRAGON (mệt nhoài) Tôi không có chú ý đến điều gì hết cả, anh nghe rõ chứ.


Yên lặng. Vladimir thở dài thườn thượt


VLADIMIR Anh khó tính quá, Gô Gô.
   
ESTRAGON Tốt hơn là chúng mình chia tay nhau.
   
VLADIMIR Anh cứ nói như vậy hoài. Và cứ mỗi lần anh lại trở lại.


Yên lặng


ESTRAGON Để cho được hay ho, tốt hơn là nên giết tôi chết như kẻ kia.
   
VLADIMIR Kẻ nào? (một lúc sau). Kẻ nào?
   
ESTRAGON Như hàng triệu kẻ khác.
   
VLADIMIR (giọng dạy đời) Mỗi người đều có nỗi khổ riêng của mình (thở ra). Treo dải gươm lên trước và chiếu thư lên sau.
   
ESTRAGON Trong khi chờ đợi, nên trò chuyện nhưng đừng tâng bốc nhau, vì chúng mình không làm sao câm miệng được.
   
VLADIMIR Đúng rồi, chúng mình không bao giờ hết chuyện.
   
ESTRAGON Cốt để khỏi phải suy nghĩ.
   
VLADIMIR Chúng mình có những lý do.
   
ESTRAGON Cốt để khỏi phải nghe thấy.
   
VLADIMIR Chúng mình có những lý lẽ riêng.
   
ESTRAGON Tất cả những giọng nói đều không còn thanh sắc.
   
VLADIMIR Nghe như tiếng vỗ cánh.
   
ESTRAGON Tiếng lá cây.
   
VLADIMIR Tiếng bụi cát.
   
ESTRAGON Tiếng lá cây.


Yên lặng


VLADIMIR Những giọng nói cùng cất lên một lúc.
   
ESTRAGON Mỗi giọng nói nói cho riêng mình.


Yên lặng


VLADIMIR Tỉ tê thì đúng hơn.
   
ESTRAGON Giọng nói thì thầm.
   
VLADIMIR Giọng nói lao xao.
   
ESTRAGON Giọng nói thì thầm.


Yên lặng


VLADIMIR Chúng nói gì đấy?
   
ESTRAGON Về đời sống của chúng ta.
   
VLADIMIR Sống không chưa đủ.
   
ESTRAGON Chúng ta cần phải nói về đời sống.
   
VLADIMIR Chết không chưa đủ.
   
ESTRAGON Không lấy gì làm đủ.


Yên lặng


VLADIMIR Nghe như tiếng lông chim.
   
ESTRAGON Tiếng lá cây.
   
VLADIMIR Tiếng tro tàn.
   
ESTRAGON Tiếng lá cây.


Yên lặng một lúc lâu


VLADIMIR Hãy nói gì đi chứ!
   
ESTRAGON Tôi đang tìm đây.


Yên lặng một lúc lâu.


VLADIMIR (lo lắng) Nói đại một chuyện gì đó!
   
ESTRAGON Bây giờ chúng mình đang làm gì đây?
   
VLADIMIR Chờ Godot.
   
ESTRAGON Phải đấy.


Yên lặng


VLADIMIR Khó thật.
   
ESTRAGON Hay là anh thử hát lên?
   
VLADIMIR Không không (tìm lời diễn tả). Chỉ còn có cách là bắt đầu lại.
   
ESTRAGON Thật ra chuyện này không có vẻ gì khó khăn đối với tôi cả.
   
VLADIMIR Chính khởi đầu mới là khó.
   
ESTRAGON Chúng mình có thể khởi đầu từ bất cứ một điều gì.
   
VLADIMIR Phải, nhưng mà cần phải dứt khoát.
   
ESTRAGON Phải đấy.


Yên lặng


VLADIMIR Hãy giúp tôi.
   
ESTRAGON Tôi đang tìm cách đây.


Yên lặng


VLADIMIR Khi tìm kiếm, người ta nghe thấy.
   
ESTRAGON Phải đấy.
   
VLADIMIR Vì thế nên người ta không tìm ra được.
   
ESTRAGON Đúng vậy.
   
VLADIMIR Không suy nghĩ được.
   
ESTRAGON Nhưng người ta vẫn cứ suy nghĩ.
   
VLADIMIR Không đâu, không thể được như vậy.
   
ESTRAGON Phải đấy, chúng mình hãy nói chơi với nhau.
   
VLADIMIR Không thể được.
   
ESTRAGON Thật ư?
   
VLADIMIR Chúng mình không còn đánh liều suy nghĩ nữa.
   
ESTRAGON Vậy thì chúng mình phàn nàn về việc gì đây?
   
VLADIMIR Suy nghĩ nào phải là một việc tồi tệ.
   
ESTRAGON Đúng thế, đúng thế, nhưng mà nó vốn đã như thế rồi.
   
VLADIMIR Sao, vốn như thế rồi à?
   
ESTRAGON Phải đấy, chúng mình hãy đặt cho nhau những câu hỏi.
   
VLADIMIR Anh muốn nói gì thế, không phải đã vốn như thế rồi sao?
   
ESTRAGON Ít ra cũng đã như thế rồi!
   
VLADIMIR Dĩ nhiên.
   
ESTRAGON Thế thì sao? Nếu chúng mình tự cho là sung sướng.
   
VLADIMIR Điều đáng sợ là đã phải suy nghĩ.
   
ESTRAGON Nhưng chúng mình có bao giờ suy nghĩ không?
   
VLADIMIR Những xác chết này từ đâu thế.
   
ESTRAGON Những hài cốt này.
   
VLADIMIR Đấy.
   
ESTRAGON Dĩ nhiên.
   
VLADIMIR Chúng mình phải suy nghĩ một chút đã.
   
ESTRAGON Chỉ là mới bắt đầu thôi.
   
VLADIMIR Một mớ xương người, một mớ xương người.
   
ESTRAGON Chỉ việc đừng nhìn chớ có gì đâu.
   
VLADIMIR Nó làm mệt mắt mình.
   
ESTRAGON Đúng vậy.
   
VLADIMIR Cho dầu người ta có giận dỗi.
   
ESTRAGON Sao?
   
VLADIMIR Cho dầu người ta có giận dỗi.
   
ESTRAGON Cần phải quay hẳn về phía thiên nhiên.
   
VLADIMIR Chúng mình đã thử rồi.
   
ESTRAGON Đúng vậy.
   
VLADIMIR Ồ! Như vậy không có gì là tồi tệ, chắc chắn thế.
   
ESTRAGON Vậy thì như thế nào mới là tồi tệ.
   
VLADIMIR Suy nghĩ mới là tồi tệ.
   
ESTRAGON Dĩ nhiên.
   
VLADIMIR Nhưng rồi cũng sẽ qua đi.
   
ESTRAGON Anh muốn nó sao đây?
   
VLADIMIR Tôi biết, tôi biết rồi.


Yên lặng


ESTRAGON Kể cũng không tệ lắm để bắt đầu.
   
VLADIMIR Phải, nhưng bây giờ, cần phải tìm ra chuyện khác.
   
ESTRAGON Xem nào.
   
VLADIMIR Xem nào.
   
ESTRAGON Xem nào.


Suy nghĩ


VLADIMIR Tôi đã nói gì nào? Chúng mình có thể bắt đầu trở lại.
   
ESTRAGON Từ lúc nào?
   
VLADIMIR Ngay từ lúc đầu.
   
ESTRAGON Từ lúc đầu nào?
   
VLADIMIR Chiều nay. Tôi đã nói… tôi đã nói…
   
ESTRAGON Thật tình, anh đã đòi hỏi tôi quá nhiều.
   
VLADIMIR Xem nào… chúng mình đã ôm nhau… chúng mình đã hài lòng… hài lòng... bây giờ đã hài lòng… chúng mình phải làm gì đây… chúng mình chờ đợi… xem nào… tới đây… chúng mình chờ đợi… bây giờ đã hài lòng… chúng mình chờ đợi… xem nào… À! Cái cây!
   
ESTRAGON Cái cây?
   
VLADIMIR Anh không nhớ sao?
   
ESTRAGON Tôi mệt rồi.
   
VLADIMIR Nhìn kia.


Estragon nhìn vào cây.


ESTRAGON Tôi có thấy gì đâu.
   
VLADIMIR Nhưng mới hôm qua cây còn đen thui và trụi lá! Hôm nay nó đầy những lá.
   
ESTRAGON Đầy những lá?
   
VLADIMIR Chỉ trong một đêm thôi.
   
ESTRAGON Chắc vì đang mùa xuân.
   
VLADIMIR Nhưng chỉ trong một đêm thôi!
   
ESTRAGON Tôi đã nói với anh rằng chúng mình không có ở đây chiều hôm qua. Anh đã trải qua một cơn ác mộng.
   
VLADIMIR Và theo anh, chiều hôm qua chúng mình đã ở đâu?
   
ESTRAGON Tôi không biết. Ở một nơi nào khác. Trong một căn phòng khác. Sự hoang vắng không thiếu cho chúng mình.
   
VLADIMIR (vẻ đắc thắng) Được rồi. Chúng mình không có ở đây chiều hôm qua. Thế thì chúng mình làm gì chiều hôm qua?
   
ESTRAGON Chúng mình làm gì ư?
   
VLADIMIR Thử nhớ lại xem.
   
ESTRAGON A thì… chắc là chúng mình chuyện trò với nhau.
   
VLADIMIR (cố tự kiềm chế) Về chuyện gì?
   
ESTRAGON Ồ… có lẽ những lời lẽ nhát gừng, về đôi giày ống (cả quyết). Phải đấy, tôi nhớ lại rồi, chiều hôm qua chúng mình đã nói chuyện về đôi giày ống. Chuyện ấy kéo dài đã từ nửa thế kỷ nay rồi.
   
VLADIMIR Anh không còn nhớ một sự kiện, một trường hợp sao?
   
ESTRAGON (mệt mỏi) Đừng hành hạ tôi. Đi đi.
   
VLADIMIR Mặt trời? Mặt trăng? Anh không có nhớ sao?
   
ESTRAGON Mặt trời mặt trăng, phải, vẫn còn đây, như tự bao giờ.
   
VLADIMIR Anh không nhận thấy có gì khác thường sao?
   
ESTRAGON Hỡi ơi, tôi nào có thấy.
   
VLADIMIR Còn Pozzo? Và Lucky?
   
ESTRAGON Pozzo?
   
VLADIMIR Mớ xương ấy.
   
ESTRAGON Phải nói là xương cá.
   
VLADIMIR Chính Pozzo đã cho anh mớ xương ấy.
   
ESTRAGON Tôi không biết.
   
VLADIMIR Và cú đá ấy.
   
ESTRAGON Cú đá? Phải rồi, tôi đã bị người ta tặng cho những cú đá.
   
VLADIMIR Chính Lucky đã tặng cho anh.
   
ESTRAGON Tất cả chuyện này, chỉ mới hôm qua thôi sao?
   
VLADIMIR Đưa cho xem cái chân của anh.
   
ESTRAGON Chân nào?
   
VLADIMIR Cả hai. Vén ống quần lên. (Estragon, đứng một chân, giơ chân kia cho Vladimir, suýt té, Vladimir cầm lấy cái chân. Estragon lảo đảo). Vén ống quần anh lên.
   
ESTRAGON (lảo đảo) Tôi không làm được.


Vladimir vén ống quần lên, nhìn cái chân bỏ ống quần xuống lại. Estragon suýt té.


VLADIMIR Chân kia (Estragon vẫn đưa cái chân cũ). Tôi nói chân kia mà (như ban nãy với chân kia). Vết thương của anh đang nhiễm trùng.
   
ESTRAGON Rồi sao?
   
VLADIMIR Giày của anh đâu?
   
ESTRAGON Tôi vứt rồi.
   
VLADIMIR Bao giờ?
   
ESTRAGON Tôi không biết nữa.
   
VLADIMIR Sao thế?
   
ESTRAGON Tôi không nhớ.
   
VLADIMIR Không, tôi muốn hỏi tại sao anh lại vứt giày?
   
ESTRAGON Nó làm tôi đau chân.
   
VLADIMIR (chỉ đôi giày) Giày anh kìa (Estragon nhìn đôi giày). Đúng ngay chỗ anh để chiều hôm qua.


Estragon đến gần đôi giày, cúi xuống, và xem xét một cách kỹ lưỡng.


ESTRAGON Không phải giày của tôi.
   
VLADIMIR Không phải giày của anh à!
   
ESTRAGON Giày của tôi đen. Giày này vàng.
   
VLADIMIR Anh có chắc là giày của anh đen không?
   
ESTRAGON Tôi muốn nói là chúng màu xám.
   
VLADIMIR Giày này màu vàng sao? Xem nào.
   
ESTRAGON (nhặt một chiếc giày) Rốt cuộc, lại là màu xanh nhạt.
   
VLADIMIR (bước tới) Xem nào (Estragon trao chiếc giày. Vladimir nhìn chiếc giày, ném đi một cách giận dữ).
   
ESTRAGON Thấy không, tất cả những cái đó là những…
   
VLADIMIR Tôi hiểu rồi. Phải, tôi hiểu cái gì đã xảy ra rồi.
   
ESTRAGON Tất cả những cái đó là những…
   
VLADIMIR Giản dị như chào hỏi vậy. Có một những nào đó đã tới đây lấy đôi giày của anh, và để lại đôi giày của hắn.
   
ESTRAGON Sao thế?
   
VLADIMIR Đôi giày của hắn không vừa chân. Cho nên hắn lấy đôi giày của anh.
   
ESTRAGON Nhưng đôi giày của tôi thì nhỏ quá.
   
VLADIMIR Nhỏ đối với anh. Không đối với nó.
   
ESTRAGON Tôi mệt rồi (một lúc sau). Chúng mình đi chứ.
   
VLADIMIR Không được.
   
ESTRAGON Sao thế?
   
VLADIMIR Chờ Godot.
   
ESTRAGON Đúng vậy (một lúc sau). Nhưng làm sao đây?
   
VLADIMIR Không có gì để làm cả.
   
ESTRAGON Nhưng tôi chịu hết nổi rồi.
   
VLADIMIR Anh có muốn một củ cải “nhỏ” không?
   
ESTRAGON Anh chỉ có thứ đó thôi sao?
   
VLADIMIR Có củ cải “nhỏ” và củ cải “trắng”.
   
ESTRAGON Anh không còn củ cải đỏ sao?
   
VLADIMIR Không. Với lại, anh đòi hỏi hơi nhiều, với những củ cải đỏ.
   
ESTRAGON Vậy cho tôi một củ “cải nhỏ” (Vladimir lục lạo trong túi, chỉ thấy toàn củ cải “trắng” thôi, và cuối cùng rút ra được một củ “cải nhỏ”, trao cho Estragon. Estragon xem xét một cách kỹ lưỡng và ngửi ngửi). Nó màu đen!
   
VLADIMIR Đó là một củ cải nhỏ.
   
ESTRAGON Tôi chỉ thích thứ màu hồng thôi, anh cũng biết.
   
VLADIMIR Vậy anh không muốn củ này phải không?
   
ESTRAGON Tôi chỉ thích thứ màu hồng!
   
VLADIMIR Vậy anh hãy trả lại tôi. (Estragon trả lại củ cải nhỏ).
   
ESTRAGON Tôi sẽ kiếm một củ cải đỏ. Không động đậy
   
VLADIMIR Việc này trở thành vô nghĩa thật.
   
ESTRAGON Chưa lấy gì làm vô nghĩa.


Yên lặng


VLADIMIR Hay là anh thử xem?
   
ESTRAGON Tôi thử đủ thứ rồi.
   
VLADIMIR Tôi muốn nói thử giày.
   
ESTRAGON Phải cần như thế sao?
   
VLADIMIR Để giết thời giờ (Estragon do dự). Tin tôi đi, đó sẽ là một cách để tiêu khiển.
   
ESTRAGON Một sự giải lao.
   
VLADIMIR Một cuộc giải trí.
   
ESTRAGON Một sự giải lao.
   
VLADIMIR Thử đi.
   
ESTRAGON Anh có giúp tôi không?
   
VLADIMIR Dĩ nhiên là có.
   
ESTRAGON Chúng mình cũng tỏ ta khá tháo vát, phải không Đi Đi, khi cùng chung sức.
   
VLADIMIR Phải, phải đấy. Trước hết chúng mình thử chân trái.
   
ESTRAGON Người ta luôn luôn tìm được một cái gì để tự tạo cho mình cảm giác thật hiện hữu, phải không Đi Đi?
   
VLADIMIR (một cách thiếu kiên nhẫn) Phải, phải đấy, chúng mình là những tay phù thủy. Nhưng chúng mình không nên quên việc chúng mình đã khám phá (nhặt lên một chiếc giày). Tới đây, đưa chân ra (Estragon tới gần, giơ chân lên). Chân kia, đồ bò! (Estragon giơ chân kia). Cao lên! (Hai người ôm nhau, loạng choạng dọc sân khấu. Cuối cùng Vladimir mang được giày cho Estragon) Bước thử xem (Estragon bước). Thế nào?
   
ESTRAGON Vừa chân quá.
   
VLADIMIR (lấy một sợi dây trong túi) Để cột nó lại.
   
ESTRAGON (giọng hùng hổ) Không, không, đừng cột lại, đừng cột nó lại!
   
VLADIMIR Anh lầm rồi. Thôi chúng mình thử chân kia đi (như ban nãy). Sao?
   
ESTRAGON Cũng lại vừa chân nữa.
   
VLADIMIR Có đau chân không?
   
ESTRAGON (bước vài bước, nhấn nhấn chân) Chưa thấy đau.
   
VLADIMIR Vậy, anh có thể mang chúng.
   
ESTRAGON Rộng quá.
   
VLADIMIR Một ngày kia, có lẽ anh cũng sẽ có giày, phải không?
   
ESTRAGON Đúng vậy.
   
VLADIMIR Vậy anh mang đôi giày này chứ?
   
ESTRAGON Thôi, nói chuyện về đôi giày này bao nhiêu đó đủ rồi.
   
VLADIMIR Phải đấy, nhưng…
   
ESTRAGON Thôi! (yên lặng). Tôi cũng phải ngồi chứ.


Liếc qua liếc lại tìm chỗ ngồi, kế đến ngồi xuống chỗ đã ngồi ở màn đầu.


VLADIMIR Anh đã ngồi ở chỗ này chiều hôm qua.


Yên lặng


ESTRAGON Ước gì tôi có thể ngủ được.
   
VLADIMIR Chiều hôm qua, anh đã ngủ rồi.
   
ESTRAGON Để tôi ráng ngủ thử.


Ngồi xuống, đầu ở giữa hai chân.


VLADIMIR Khoan đã (đến gần Estragon và bắt đầu hát lớn) Đô đô đô đô.
   
ESTRAGON (ngẩng đầu lên) Đừng to giọng quá.
   
VLADIMIR (nhỏ hơn)
Đô đô đô đô
Đô đô đô đô
Đô đô đô đô

Đô đô…



Estragon ngủ lịm. Vladimir cởi áo choàng phủ lên vai, rồi đi qua đi lại, vừa đi vừa xoa tay cho ấm. Estragon giật mình thức dậy, đứng lên, hốt hoảng bước vài bước. Vladimir chạy lại, lấy tay ôm choàng lấy Estragon.


VLADIMIR Đây… tôi đây… đừng có sợ.
   
ESTRAGON À!
   
VLADIMIR Đây… tôi đây… xong rồi.
   
ESTRAGON Tôi tưởng tôi té.
   
VLADIMIR Xong rồi. Đừng nghĩ tới chuyện đó nữa.
   
ESTRAGON Tôi ở trên một…
   
VLADIMIR Thôi, thôi, đừng nói gì hết. Tới đây, chúng mình bách bộ một chút. Dìu Estragon và đưa y đi qua đi lại, cho tới khi Estragon từ chối không muốn bước thêm nữa.
   
ESTRAGON Thôi! Tôi mệt rồi.
   
VLADIMIR Bộ anh thích đứng đây, không làm gì cả sao?
   
ESTRAGON Phải đấy.
   
VLADIMIR Tùy anh.


Buông Estragon, đến nhặt áo choàng lên và mặc vào.


ESTRAGON Chúng mình đi chứ.
   
VLADIMIR Không được.
   
ESTRAGON Sao thế?
   
VLADIMIR Chờ Godot.
   
ESTRAGON Ừ, phải đấy (Vladimir đi qua đi lại). Anh không đứng yên được sao?
   
VLADIMIR Tôi lạnh.
   
ESTRAGON Chúng mình tới sớm quá.
   
VLADIMIR Cũng vào chập tối, như mọi hôm.
   
ESTRAGON Nhưng đêm không thấy tới.
   
VLADIMIR Nó sẽ tới bất thình lình, như hôm qua.
   
ESTRAGON Rồi trời sẽ tối om.
   
VLADIMIR Và chúng mình có thể ra đi.
   
ESTRAGON Rồi trời lại sáng trở lại (một lúc sau). Làm sao, làm sao đây?
   
VLADIMIR (ngừng lại giận dữ) Anh hết than phiền chưa? Anh bắt đầu chọc giận tôi, với những lời than vãn của anh.
   
ESTRAGON Tôi đi đây.
   
VLADIMIR (trông thấy cái mũ của Lucky) Kìa!
   
ESTRAGON Vĩnh biệt.
   
VLADIMIR Cái mũ của Lucky! (đến gần bên cái mũ). Suốt một giờ đồng hồ tôi đã ở đây, mà không trông thấy! (khoái trá). Ngon lành!
   
ESTRAGON Anh sẽ không bao giờ gặp lại tôi nữa.
   
VLADIMIR Như vậy tôi đâu có lộn chỗ. Bây giờ chúng mình yên tâm rồi (nhặt lên cái mũ của Lucky, ngắm nghía, sửa nó lại). Trước đây, chắc mũ này đẹp lắm (đội mũ lên, lấy mũ của mình đưa cho Estragon). Cầm lấy.
   
ESTRAGON Cái gì?
   
VLADIMIR Cầm giùm tôi coi.


Estragon cầm lấy cái mũ của Vladimir. Vladimir dùng cả hai tay để sửa mũ của Lucky trên đầu. Estragon đội mũ của Vladimir và đưa mũ của mình cho Vladimir. Vladimir cầm lấy mũ của Estragon. Estragon dùng hai tay điều chỉnh mũ của Vladimir trên đầu. Vladimir đội mũ của Estragon và lấy mũ của Lucky đưa cho Estragon. Estragon cầm mũ của Lucky. Vladimir dùng hai tay điều chỉnh mũ của Estragon trên đầu. Estragon đội mũ của Lucky và đưa mũ của Vladimir cho Vladimir. Vladimir cầm mũ của mình. Estragon dùng hai tay điều chỉnh của mũ Lucky trên đầu. Vladimir đội mũ của chính mình, và đưa mũ của Estragon cho Estragon. Estragon cầm lấy mũ của mình. Vladimir điều chỉnh mũ của mình trên đầu, bằng cả hai tay. Estragon đòi mũ của chính mình và đưa mũ của Lucky cho Vladimir. Vladimir cầm mũ của Lucky. Estragon điều chỉnh mũ của chính mình trên đầu, bằng hai tay. Vladimir đội mũ của Lucky, và đưa mũ của mình cho Estragon. Estragon cầm mũ của Vladimir. Vladimir điều chỉnh mũ của Lucky, trên đầu, bằng hai tay. Estragon đưa mũ của Vladimir cho Vladimir, Vladimir lấy mũ và đưa lại cho Estragon. Estragon lấy mũ và đưa lại cho Vladimir. Vladimir cầm mũ và ném đi. Tất cả những động tác trên được thực hiện rất nhanh chóng.


VLADIMIR Mũ vừa với tôi không?
   
ESTRAGON Tôi không biết.
   
VLADIMIR Nhưng anh thấy tôi thế nào?


Làm dáng quay đầu qua bên mặt bên trái, đứng theo điệu bộ của người mẫu.


ESTRAGON Tệ lắm.
   
VLADIMIR Nhưng không tệ hơn mọi lần chứ?
   
ESTRAGON Cũng vậy thôi.
   
VLADIMIR Vậy tôi có thể giữ nó luôn. Mũ của tôi làm tôi đau (một lúc sau). Để xem phải nói như thế nào đây? (một lúc sau). Nó cọ vào đầu tôi.
   
ESTRAGON Tôi đi đây.
   
VLADIMIR Anh không muốn chơi sao?
   
ESTRAGON Chơi cái gì?
   
VLADIMIR Chúng mình có thể chơi trò Pozzo và Lucky.
   
ESTRAGON Tôi không biết.
   
VLADIMIR Tôi, tôi sẽ là Lucky, anh, anh là Pozzo (bắt chước điệu bộ của Lucky, khom người dưới sức nặng của gánh đồ đạc. Estragon nhìn y một cách kinh ngạc) Bắt đầu đi chứ.
   
ESTRAGON Tôi phải làm gì đây?
   
VLADIMIR Chửi tôi đi.
   
ESTRAGON Đồ chó!
   
VLADIMIR Nặng hơn nữa.
   
ESTRAGON Đồ cứt! Đồ dâm đãng!


Vladimir bước tới, thụt lùi, lúc nào cũng khom lưng.


VLADIMIR Bảo tôi suy nghĩ đi.
   
ESTRAGON Sao?
   
VLADIMIR Nói, suy nghĩ, đồ bò!
   
ESTRAGON ...


Yên lặng


VLADIMIR Không được.
   
ESTRAGON Thôi!
   
VLADIMIR Bảo tôi nhảy đi.
   
ESTRAGON Tôi đi.
   
VLADIMIR Nhảy đi, đồ bò! (uốn éo tại chỗ. Estragon hấp tấp bước ra ngoài). Không được! (ngẩng đầu lên, thấy Estragon không còn đó nữa, la thất thanh). Gô Gô! (yên lặng. Y gần như chạy băng ngang sân khấu. Estragon trở vào một cách vội vàng, thở hổn hển, chạy lại Vladimir. Họ ngừng lại cách nhau vài bước). Cuối cùng lại cũng anh!
   
ESTRAGON (hổn hển) Nguy rồi!
   
VLADIMIR Anh đi đâu vậy? Tôi tưởng anh đi luôn rồi!
   
ESTRAGON Bên bờ sườn núi. Có người ta đi đến.
   
VLADIMIR Ai?
   
ESTRAGON Tôi không biết.
   
VLADIMIR Bao nhiêu người?
   
ESTRAGON Tôi không biết.
   
VLADIMIR (vẻ chiến thắng) Chính Godot! Dữ không! (ôm lấy Estragon một cách nồng nhiệt). Gô Gô! Chính Godot! Chúng mình thoát rồi! Chúng mình đi gặp ông ta! Đi! (kéo Estragon về phía hậu trường. Estragon cưỡng lại, chạy khỏi tay Vladimir, chạy sang phía bên kia). Gô Gô! Trở lại! (yên lặng. Vladimir chạy về phía hậu trường, nơi Estragon vừa khuất dạng, nhìn ra xa. Estragon lại trở vào một cách vội vàng, chạy lại phía Vladimir. Vladimir quay lại). À, cũng lại anh nữa!
   
ESTRAGON Nguy rồi.
   
VLADIMIR Anh đi có xa không?
   
ESTRAGON Đến bên bờ sườn núi.
   
VLADIMIR Phải đấy, chúng mình đang ở trên cao nguyên. Không còn nghi ngờ gì nữa, chúng mình đang được dọn trên một cái mâm.
   
ESTRAGON Người ta cũng đến bằng ngả này nữa.
   
VLADIMIR Chúng mình bị bao vây! (hoảng hốt, Estragon nhảy xổ vào tấm sơn thủy phía sau sân khấu, vướng vào đó, ngã lăn). Đồ ngu! Không có lối thoát nào bằng ngả đó cả (Vladimir đến đỡ dậy, dẫn Estragon ra phía dãy đèn. Cử chỉ hướng về khán giả). Kìa, có ai đâu. Hãy chạy trốn về phía này. Đi Đi. (đẩy Estragon về phía khán giả. Estragon thụt lùi sợ hãi). Anh không muốn sao? Dầu sao cũng không có gì khó hiểu. Này (suy nghĩ). Anh chỉ còn có cách này, hãy biến đi.
   
ESTRAGON Biến đi đâu?
   
VLADIMIR Ra đằng sau cây (Estragon do dự). Nhanh lên! Đằng sau cây (Estragon chạy lại đứng đằng sau cây; cây che khuất anh ta một phần). Đừng động đậy nữa! (Estragon từ đằng sau cây bước ra). Dầu sao cây này cũng không giúp chúng mình được gì (với Estragon). Anh có điên không chứ?
   
ESTRAGON (bình tĩnh hơn) Tôi đã mất trí (cúi đầu hổ thẹn). Tha lỗi cho tôi! (ngẩng đầu lên một cách kiêu hãnh). Xong rồi! Bây giờ anh sẽ thấy. Cho tôi biết phải làm gì.
   
VLADIMIR Không có gì để làm cả.
   
ESTRAGON Anh, anh sẽ đứng ở đây (kéo Vladimir về phía hậu trường bên trái, đặt anh ta trong trục của đường lộ, quay lưng về phía sân khấu). Đấy đừng động đậy nữa, và ráng canh chừng (chạy về phía hậu trường bên kia. Vladimir quay lại nhìn theo. Estragon ngừng lại, nhìn ra xa, quay lại. Hai người quay đầu nhìn nhau chung lưng như trước kia tiếp tục nhìn nhau một thoáng, kế đó mỗi người lại dõi mắt canh chừng trở lại. Yên lặng một lúc lâu). Anh có thấy ai đi tới không?
   
VLADIMIR (quay lại) Anh nói gì?
   
ESTRAGON (cao giọng) Anh có thấy ai đi tới không?
   
VLADIMIR Không.
   
ESTRAGON Tôi cũng không thấy.


Lại dõi mắt canh chừng. Yên lặng một lúc lâu.


VLADIMIR Có lẽ anh lầm rồi.
   
ESTRAGON (quay lại) Anh nói gì?
   
VLADIMIR (cao giọng hơn) Có lẽ anh lầm rồi.
   
ESTRAGON Đừng la to.


Lại dõi mắt canh chừng. Yên lặng một lúc lâu.


VLADIMIR, ESTRAGON (cùng quay lại) Có phải…
   
VLADIMIR Ồ, xin lỗi!
   
ESTRAGON Tôi nghe đây.
   
VLADIMIR Không!
   
ESTRAGON Tôi nghe đây.
   
VLADIMIR Tôi ngắt lời anh.
   
ESTRAGON Ngược lại thì có.


Nhìn nhau một cách giận dữ


VLADIMIR Kìa, đừng kiểu cách chứ.
   
ESTRAGON Kìa, anh đừng cứng đầu chứ.
   
VLADIMIR (gằn giọng) Hãy nói hết câu đi.
   
ESTRAGON (cũng vậy) Anh hãy nói cho hết câu của anh đi.


Yên lặng. Bước lại gần nhau, ngừng lại


VLADIMIR Đồ bần tiện!
   
ESTRAGON Đúng rồi, chúng mình gây gổ với nhau đi. (trao đổi những lời chửi bới. Yên lặng). Bây giờ làm hòa đi.
   
VLADIMIR Gô Gô!
   
ESTRAGON Đi Đi!
   
VLADIMIR Bàn tay của anh!
   
ESTRAGON Đây!
   
VLADIMIR Đến đây trong tay tôi!
   
ESTRAGON Tay của anh?
   
VLADIMIR (mở rộng hai tay) Đây!


Ôm nhau. Yên lặng


VLADIMIR Thời gian trôi qua mau lẹ khi chúng mình vui chơi!


Yên lặng


ESTRAGON Chúng mình làm gì bây giờ?
   
VLADIMIR Chờ đợi.
   
ESTRAGON Chờ đợi.


Yên lặng


VLADIMIR Hay là chúng mình tập luyện?
   
ESTRAGON Những động tác của chúng mình.
   
VLADIMIR Để mềm dẻo.
   
ESTRAGON Để giãn gân.
   
VLADIMIR Để toàn chuyển cơ thể.
   
ESTRAGON Để giãn gân.
   
VLADIMIR Để cho ấm.
   
ESTRAGON Để cho yên.
   
VLADIMIR Chúng mình làm đi.


Bắt đầu nhảy. Estragon bắt chước.


ESTRAGON (ngừng lại) Thôi. Tôi mệt rồi.
   
VLADIMIR (ngừng lại) Chúng mình không thấy hứng. Dầu sao cũng thở vài cái đi.
   
ESTRAGON Tôi không muốn thở nữa.
   
VLADIMIR Anh có lý (ngừng lại). Dầu sao chúng mình cũng giả làm cây đi, để giữ thăng bằng.
   
ESTRAGON Giả làm cây?


Vladimir giả làm cây, lảo đảo


VLADIMIR (ngừng lại) Tới phiên anh.


Estragon giả làm cây, lảo đảo.


ESTRAGON Anh cho rằng Thượng đế trông thấy tôi.
   
VLADIMIR Phải nhắm mắt lại.


Estragon nhắm mắt, càng thêm lảo đảo


ESTRAGON (ngừng lại, giơ hai nắm tay lên, la lớn) Thượng đế hãy thương xót tôi!
   
VLADIMIR (tức bực) Còn tôi?
   
ESTRAGON Tôi! Tôi! Hãy thương xót! Tôi!


Pozzo và Lucky đi vào. Pozzo bây giờ trở thành mù lòa. Lucky khuân vác như ở màn một. Sợi dây cũng giống như ở màn một nhưng ngắn hơn nhiều, để giúp cho Pozzo dò theo dễ dàng hơn. Lucky đội một cái mũ mới. Trong thấy Vladimir và Estragon, Lucky ngừng lại. Pozzo vẫn tiếp tục đi tới nên đụng vào Lucky. Vladimir và Estragon thụt lùi lại.


POZZO (bấu vào Lucky khiến y lảo đảo) Cái gì thế? Ai la đấy!


Lucky ngã xuống, buông rơi tất cả đồ đạc và kéo Pozzo ngã theo. Hai người nằm bất động giữa mớ đồ đạc.


ESTRAGON Godot đấy phải không?
   
VLADIMIR Đến vừa lúc (tới gần mớ đồ đạc, Estragon đi theo). Cuối cùng thì có tiếp viện!
   
POZZO (thất thanh) Cứu tôi với.
   
ESTRAGON Godot đấy phải không?
   
VLADIMIR Chúng mình đã bắt đầu suy yếu. Giờ chúng mình có thể trải qua đêm nay một cách bảo đảm rồi.
   
POZZO Cứu tôi!
   
ESTRAGON Ông ta kêu cứu.
   
VLADIMIR Chúng mình không còn cô độc nữa, chờ đợi ban đêm, chờ đợi Godot, chờ đợi, chờ đợi. Cả buổi chiều chúng mình đã phải tranh đấu, với những phương tiện riêng. Bây giờ xong rồi. Chúng mình đã bước qua ngày mai rồi.
   
ESTRAGON Nhưng họ chỉ qua đây thôi.
   
POZZO Cứu tôi!
   
VLADIMIR Thời gian bắt đầu trôi qua một cách khác. Mặt trời sẽ lặn xuống, mặt trăng sẽ mọc lên và chúng mình sẽ rời khỏi nơi này.
   
ESTRAGON Nhưng họ chỉ đi qua đây thôi.
   
VLADIMIR Như thế cũng đủ rồi.
   
POZZO Hãy thương xót giùm tôi.
   
VLADIMIR Tội nghiệp Pozzo!
   
ESTRAGON Tôi đã rõ là chính ông ta.
   
VLADIMIR Ai?
   
ESTRAGON Godot.
   
VLADIMIR Nhưng ông ta không phải Godot.
   
ESTRAGON Không phải Godot!
   
VLADIMIR Không phải Godot.
   
ESTRAGON Vậy ông ta là ai?
   
VLADIMIR Chính Pozzo.
   
POZZO Chính tôi! Chính tôi! Đỡ giùm tôi dậy.
   
VLADIMIR Ông ta không thể đứng dậy.
   
ESTRAGON Chúng mình đi chứ.
   
VLADIMIR Không thể được.
   
ESTRAGON Sao thế?
   
VLADIMIR Chờ Godot.
   
ESTRAGON Phải đấy!
   
VLADIMIR Có thể ông ta còn mớ xương dành cho anh.
   
ESTRAGON Xương?
   
VLADIMIR Xương gà. Anh không nhớ sao?
   
ESTRAGON Ông ta đấy sao?
   
VLADIMIR Phải.
   
ESTRAGON Hỏi thử ông ta.
   
VLADIMIR Hay là chúng mình giúp ông ta trước?
   
ESTRAGON Giúp việc gì?
   
VLADIMIR Đỡ ông ta đứng dậy.
   
ESTRAGON Ông ta đứng dậy không được sao?
   
VLADIMIR Ông ta muốn đứng dậy.
   
ESTRAGON Thì ông ta cứ đứng dậy.
   
VLADIMIR Ông ta không đứng dậy được.
   
ESTRAGON Ông ta bị gì thế?
   
VLADIMIR Tôi không biết.


Pozzo uốn éo, rên lên, hai nắm tay đập lên mặt đất.


ESTRAGON Hay là chúng mình thử hỏi về mớ xương trước? Nếu ông ta từ chối chúng mình sẽ bỏ mặc ông ta.
   
VLADIMIR Anh muốn nói là ông ta ở trong tay chúng mình phải không?
   
ESTRAGON Phải đấy.
   
VLADIMIR Và phải đặt điều kiện để chúng mình giúp đỡ?
   
ESTRAGON Phải đấy.
   
VLADIMIR Trông có vẻ thông minh. Nhưng tôi sợ một việc.
   
ESTRAGON Việc gì?
   
VLADIMIR Sợ Lucky nổi nóng bất tử. Lúc đó chúng mình sẽ chết.
   
ESTRAGON Lucky?
   
VLADIMIR Chính anh ta đã tấn công anh hôm qua…
   
ESTRAGON Tôi nói với anh, họ những mười người.
   
VLADIMIR Không, trước đó, chính anh ta đã đá anh.
   
ESTRAGON Anh ta ở đây sao?
   
VLADIMIR Hãy trông kìa (phác cử chỉ về phía Lucky). Bây giờ anh ta bất động. Nhưng anh ta có thể làm dữ bất cứ lúc nào.
   
ESTRAGON Hay là chúng mình thử trị anh ta một trận, cho nên thân?
   
VLADIMIR Anh muốn nói là chúng mình nhào lại đánh anh ta trong khi đang ngủ?
   
ESTRAGON Phải đấy.
   
VLADIMIR Đó là một ý kiến hay. Nhưng chúng mình có làm được hay không? Anh ta có ngủ thật không? (một lúc sau). Không, tốt hơn hết có lẽ nên lợi dụng lúc Pozzo kêu cứu để ra tay, đánh cuộc trên sự biết ơn ấy.
   
ESTRAGON Ông ta không còn yêu cầu điều gì nữa cả.
   
VLADIMIR Tại vì ông ta đã mất hy vọng.
   
ESTRAGON Có thể. Nhưng…
   
VLADIMIR Chúng mình không nên mất thời giờ chuyện trò vô ích. (một lúc sau. Giọng hùng hổ). Chúng mình phải làm một cái gì, không nên làm lỡ mất cơ hội! Không phải lúc nào những ta cũng cần đến chúng mình. Đúng ra không phải người ta cần đến mình. Những người khác cũng làm được như vậy, nếu không nói là hay hơn. Lời kêu gọi mà chúng mình vừa nghe, đúng ra nhằm vào toàn thể nhân loại. Nhưng ở nơi này, vào lúc này, nhân loại là chúng mình dầu việc đó chúng mình thích hay không? Chúng mình phải lợi dụng việc đó, trước khi đã quá muộn màng, chúng mình hãy hình dung cho chắc chắn một lần, cái may mắn mà sự đau khổ đã mang lại cho chúng mình. Anh nghĩ sao?
   
ESTRAGON Tôi không có nghe.
   
VLADIMIR Đúng là khi cân nhắc một cách nghiêm chỉnh, những thiệt hơn, chúng mình cũng đã làm danh dự cho chính thân phận của mình rồi đấy. Con cọp nhào tới cứu đồng loại của nó không chút suy nghĩ. Hoặc là nó chạy trốn trong rừng rậm. Nhưng vấn đề không phải ở đó. Chúng mình làm gì ở đây, đó là điều chúng mình phải tự hỏi. Chúng mình may mắn nhận biết điều ấy. Phải, ở trong cơn hỗn độn vô cùng này, chỉ có một việc rõ ràng: chúng mình chờ Godot tới.
   
ESTRAGON Đúng vậy.
   
VLADIMIR Hoặc là chờ màn đêm rủ xuống (một lúc sau). Chúng mình đang có hẹn, chỉ có thế. Chúng mình không phải là thần thánh, nhưng chúng mình đang có hẹn. Có bao nhiêu người có thể nói như vậy?
   
ESTRAGON Cả khối người.
   
VLADIMIR Anh tin là thế sao?
   
ESTRAGON Tôi không biết.
   
VLADIMIR Có thể lắm.
   
POZZO Cứu tôi với!
   
VLADIMIR Điều chắc chắn, là thời gian trôi chậm, trong những điều kiện này, và thúc đẩy chúng mình phải làm những hành động cho qua ngày giờ; những hành động này, phải nói sao đây, mới trông qua có vẻ hữu lý, và chúng mình sẽ quen đi. Anh có thể cho đó chẳng qua là để ngăn cản lý trí của chúng mình khỏi chìm xuồng. Đó là điều ai cũng đồng ý. Nhưng phải chăng lý trí này đã lai vãng trong đêm tối khôn cùng của đáy biển, đó là điều mà đôi khi tôi tự hỏi. Anh có theo kịp lý luận của tôi không?
   
ESTRAGON Chúng mình điên rồ khi được sinh ra. Một vài người vẫn còn điên rồ.
   
POZZO Cứu tôi với, tôi sẽ cho các anh tiền.
   
ESTRAGON Bao nhiêu?
   
POZZO Năm quan.
   
ESTRAGON Không đủ.
   
VLADIMIR Tôi không nghĩ đến mức đó.
   
ESTRAGON Bộ anh thấy là đủ sao?
   
VLADIMIR Không, tôi muốn nói tới mức xác nhận rằng tôi đã điên khi chào đời. Nhưng vấn đề không
phải ở đó.  
   
POZZO Hai trăm.
   
VLADIMIR Chúng mình chờ đợi. Chúng mình buồn chán. (giơ tay lên). Không, đừng phản đối, chúng mình buồn chán ghê lắm, đó là điều không thể chối cãi. Tốt lắm. Một cơ hội tiêu khiển đã tới và chúng mình đang làm gì? Chúng mình để cho nó mục nát. Thôi đi, hãy làm việc (tới gần bên Pozzo, ngừng lại). Trong khoảnh khắc, mọi việc sẽ tan biến, chúng mình lại một mình đi giữa nỗi cô đơn (mơ màng).
   
POZZO Hai trăm.
   
VLADIMIR Người ta tới đây.


Cố gắng đỡ Pozzo, nhưng không được, lại cố gắng lần nữa, vấp phải mớ đồ đạc, ngã xuống, cố gắng ngồi dậy, không ngồi lên được.


ESTRAGON Hai người sao thế?
   
VLADIMIR Cứu tôi với!
   
ESTRAGON Tôi đi đây.
   
VLADIMIR Đừng bỏ rơi tôi! Họ sẽ giết tôi.
   
POZZO Tôi ở đâu đây?
   
VLADIMIR Gô Gô!
   
POZZO Cứu tôi với!
   
VLADIMIR Hãy giúp tôi!
   
ESTRAGON Tôi, tôi đi đây.
   
VLADIMIR Giúp tôi trước đã. Rồi chúng mình sẽ cùng lên đường.
   
ESTRAGON Chắc không?
   
VLADIMIR Tôi xin thề!
   
ESTRAGON Và chúng mình sẽ không bao giờ trở lại.
   
VLADIMIR Không bao giờ!
   
ESTRAGON Chúng mình sẽ đi tới Arriège.
   
VLADIMIR Rồi anh sẽ đi dạo tại đó.
   
ESTRAGON Anh nực cười vậy?
   
VLADIMIR Pozzo.
   
POZZO Chính tôi! Chính tôi! Thương xót giùm tôi!
   
ESTRAGON Chán quá.
   
VLADIMIR Nhanh! Nhanh lên! Đưa tay anh đây!
   
ESTRAGON Tôi đi đây (một lúc sau. Giọng cao hơn). Tôi đi đây.
   
VLADIMIR Dù thế nào, cuối cùng tôi vẫn có thể đứng dậy một mình (cố gắng đứng dậy, ngã xuống trở lại). Trước hay sau gì cũng thế.
   
ESTRAGON Anh sao vậy?
   
VLADIMIR Cút đi.
   
ESTRAGON Anh ở lại đây sao?
   
VLADIMIR Chỉ tạm thời thôi.
   
ESTRAGON Đứng dậy xem, anh sẽ cảm lạnh.
   
VLADIMIR Đừng lo cho tôi.
   
ESTRAGON Kìa, Đi Đi, đừng cứng đầu (chìa tay về phía Vladimir hối hả chụp lấy). Thôi, đứng dậy!
   
VLADIMIR Kéo đi!


Estragon kéo, vấp mớ đồ đạc, ngã xuống, yên lặng một lúc lâu.


POZZO Cứu tôi với!
   
VLADIMIR Chúng tôi đây.
   
POZZO Các ông là ai vậy?
   
VLADIMIR Chúng tôi là những Con Người.


Yên lặng


ESTRAGON Mình sướng thật, trên mặt đất này!
   
VLADIMIR Anh ngồi dậy được không?
   
ESTRAGON Tôi không biết.
   
VLADIMIR Thử xem.
   
ESTRAGON Lát nữa, lát nữa đã.


Yên lặng


POZZO Gì thế?
   
VLADIMIR (nói to) Anh có chịu im lại không chứ! Đồ ôn dịch! Anh chỉ nghĩ tới riêng mình.
   
ESTRAGON Hay chúng mình thử nhắm mắt ngủ.
   
VLADIMIR Anh có nghe ông ta nói không? Ông ta muốn biết việc gì xảy ra!
   
ESTRAGON Kệ ông ta. Ngủ đi.


Yên lặng


POZZO Thương xót giùm tôi! Thương xót giùm tôi!
   
ESTRAGON (giật mình) Sao? Gì thế?
   
VLADIMIR Bộ anh ngủ hay sao?
   
ESTRAGON Có lẽ.
   
VLADIMIR Cũng chính Pozzo chó đẻ này.
   
ESTRAGON Bảo ông ta câm mồm lại đi! Hãy đập vỡ mặt ông ta!
   
VLADIMIR (đánh Pozzo) Im chưa? Ông có chịu câm miệng lại không? Đồ súc sinh! (Pozzo thoát khỏi, la lên đau đớn và bò ra xa. Thỉnh thoảng ngừng lại, quờ quạng không khí theo điệu bộ người mù, và kêu Lucky. Vladimir, chống cùi chỏ, lấy mắt theo dõi). Ông ta trốn thoát! (Pozzo ngã xuống. Yên lặng). Ông ta té nhào!
   
ESTRAGON Ông ta ngồi dậy được sao?
   
VLADIMIR Không.
   
ESTRAGON Thế sao anh nói ông ta té nhào.
   
VLADIMIR Ông ta quì gối (yên lặng). Có lẽ chúng mình đã hơi mạnh tay.
   
ESTRAGON Chúng mình đâu có thường như vậy.
   
VLADIMIR Ông ta yêu cầu chúng mình giúp. Chúng mình đã làm ông ta thành điếc. Ông ta khẩn khoản.
Chúng mình lại đánh đập ông ta.  
   
ESTRAGON Đúng vậy.
   
VLADIMIR Ông ta không còn cựa quậy nữa. Có lẽ đã chết rồi.
   
ESTRAGON Chính tại muốn giúp ông ta mà mình kẹt như vầy.
   
VLADIMIR Đúng vậy.
   
ESTRAGON Anh có mạnh tay quá không?
   
VLADIMIR Tôi có đánh ông ta vài cú mạnh.
   
ESTRAGON Lẽ ra anh không nên như vậy.
   
VLADIMIR Chính anh muốn thế mà.
   
ESTRAGON Đúng (một lúc sau). Bây giờ chúng mình làm gì đây?
   
VLADIMIR Phải chi tôi bò được tới ông ta.
   
ESTRAGON Đừng rời tôi.
   
VLADIMIR Hay là tôi thử gọi ông ta?
   
ESTRAGON Đúng đây, gọi ông ta đi.
   
VLADIMIR Pozzo! (một lúc sau). Pozzo! (một lúc sau). Ông ta không trả lời nữa.
   
ESTRAGON Chúng mình thử gọi ông ta.
   
VLADIMIR, ESTRAGON Pozzo! Pozzo!
   
VLADIMIR Ông ta động đậy.
   
ESTRAGON Có chắc là ông ta tên Pozzo không?
   
VLADIMIR (e ngại) Ông Pozzo! Trở lại đây! Chúng tôi sẽ không làm ông đau nữa.


Yên lặng

>
ESTRAGON Hay chúng mình thử với một kẻ khác?
   
VLADIMIR Tôi sợ ông ta phải bị thương nặng.
   
ESTRAGON Như vậy thì thú lắm.
   
VLADIMIR Cái gì thú?
   
ESTRAGON Thử với những kẻ khác, lần lượt với những kẻ khác. Cho qua thời giờ. Thế nào chúng mình cũng gặp phải tay đối thủ.
   
VLADIMIR Tôi nói với anh ông ta tên Pozzo.
   
ESTRAGON Chờ xem, xem nào (suy nghĩ). Abel! Abel!
   
POZZO Cứu tôi với!
   
ESTRAGON Thấy không.
   
VLADIMIR Tôi bắt đầu chán trò chơi này rồi.
   
ESTRAGON Có thể tên khác là Cain (gọi). Cain! Cain!


POZZO Cứu tôi với!


ESTRAGON Đó là toàn thể nhân loại (yên lặng). Hãy nhìn đám mây nhỏ kia.
   
VLADIMIR (ngước mắt lên) Đâu nào?
   
ESTRAGON Kìa, nhìn thẳng phía trên đầu.
   
VLADIMIR Rồi sao? (một lúc sau). Có gì lạ thường đâu!


Yên lặng


ESTRAGON Bây giờ chúng mình hãy sang qua một cái gì? Khác đi, đồng ý chứ?
   
VLADIMIR Tôi định đề nghị với anh đấy.
   
ESTRAGON Nhưng sang qua cái gì đây.
   
VLADIMIR À, thì ra thế!


Yên lặng


ESTRAGON Hay là để bắt đầu chúng mình đứng dậy đi?
   
VLADIMIR Chúng mình cứ thử xem.


Đứng dậy.


ESTRAGON Không khó khăn gì cả.
   
VLADIMIR Muốn, chỉ có muốn là được.
   
ESTRAGON Và bây giờ?
   
POZZO Cứu tôi với!
   
ESTRAGON Chúng mình đi đi.
   
VLADIMIR Không thể được.
   
ESTRAGON Sao thế?
   
VLADIMIR Chờ Godot.
   
ESTRAGON Đúng vậy (một lúc sau). Phải làm gì đây?
   
POZZO Cứu tôi với!
   
VLADIMIR Hay là chúng mình thử cứu ông ta?
   
ESTRAGON Phải làm gì đây?
   
VLADIMIR Ông ta muốn đứng dậy.
   
ESTRAGON Thì sao?
   
VLADIMIR Ông ta muốn được chúng mình giúp đứng dậy.
   
ESTRAGON Vậy thì hãy giúp ông ta. Còn chờ đợi gì nữa?


Giúp Pozzo đứng dậy, tránh Pozzo ra, Pozzo lại ngã xuống.


VLADIMIR Phải đỡ lấy ông ta (như ban nãy. Pozzo đứng giữa, câu vào cổ hai người). Cần cho ông ta quen thế đứng (với Pozzo). Khá chứ.
   
POZZO Các ông là ai vậy?
   
VLADIMIR Ông không nhận ra chúng tôi sao?
   
POZZO Tôi mù.


Yên lặng


ESTRAGON Có thể ông trong tương lai ông ta sẽ sáng mắt lại.
   
VLADIMIR (với Pozzo) Từ bao giờ thế?
   
POZZO Tôi đã có một cặp mắt thật tốt – nhưng các ông có phải là bạn không?
   
ESTRAGON (cười nắc nẻ) Ông ta hỏi chúng mình có phải là bạn không!
   
VLADIMIR Không, ông muốn hỏi có phải là bạn của ông ta.
   
ESTRAGON Rồi sao nữa?
   
VLADIMIR Chứng cớ, là chúng mình đã giúp đỡ ông ta.
   
ESTRAGON Đúng vậy! Chúng mình giúp ông ta không nếu không phải là bạn của ông ta?
   
VLADIMIR Có thể lắm.
   
ESTRAGON Dĩ nhiên.
   
VLADIMIR Thôi đừng lý luận về việc này nữa.
   
POZZO Các ông có phải là những tên cướp không?
   
ESTRAGON Tên cướp! Chúng mình có vẻ ăn cướp không chứ?
   
VLADIMIR Coi kìa! Ông ta mù mắt mà.
   
ESTRAGON Phải đấy (một lúc sau). Ông ta vẫn nói.
   
POZZO Các ông đừng rời tôi…
   
VLADIMIR Không làm gì có chuyện ấy.
   
ESTRAGON Hiện tại.
   
POZZO Mấy giờ rồi.
   
ESTRAGON (nhìn trời) Xem nào…
   
VLADIMIR Bây giờ?... Tám giờ?...
   
ESTRAGON Cái đó còn tùy mùa.
   
POZZO Trời đang chiều có phải?


Yên lặng. Vladimir và Estragon nhìn phía mặt trời lặn.


ESTRAGON Mặt trời như mọc lên trở lại.
   
VLADIMIR Làm gì có chuyện ấy.
   
ESTRAGON Hay là bình minh?
   
VLADIMIR Đừng nói bậy. Hướng Đông bên kia kìa.
   
ESTRAGON Sao anh biết?
   
POZZO (lo lắng) Bây giờ có phải đang chiều không?
   
VLADIMIR Với lại, nó không im lìm một chỗ.
   
ESTRAGON Tôi nói với anh nó mọc lên trở lại.
   
POZZO Tại sao các ông không trả lời?
   
ESTRAGON Tại vì chúng tôi không muốn nói điều bậy với ông.
   
VLADIMIR (giọng tin tưởng) Đây là buổi chiều, thưa ông, chúng tôi tới đây vào buổi chiều. Anh bạn tôi muốn làm tôi nghi ngờ điều đó, và tôi phải thú nhận là tôi đã bị lung lạc trong giây lát. Nhưng tôi không có sống cái ngày dài lê thê vô tích sự này và tôi có thể đoán chắc với ông rằng ngày đã sắp tàn rồi (một lúc sau). Ngoài việc đó ra, ông cảm thấy thế nào?
   
ESTRAGON Còn phải gánh vác ông ta bao lâu nữa? (buông thả Pozzo ra phần nào, nhưng lại chụp trở lại khi thấy Pozzo suýt ngã xuống lại). Chúng mình đâu phải là tượng người.
   
VLADIMIR Ông nói là trước kia ông thấy rõ lắm, nếu tôi không nghe lầm?
   
POZZO Phải, tôi thấy rõ lắm.


Yên lặng


ESTRAGON (tức bực) Hãy nói rõ hơn! Nói cho rõ hơn!
   
VLADIMIR Để ông ta yên. Anh không thấy là ông ta đang nhớ lại hạnh phúc của mình sao (một lúc sau). Memoria practeritorum bonorum - việc đó có lẽ sẽ nhọc nhằn đấy.
   
POZZO Phải, rõ lắm.
   
VLADIMIR Rồi việc ấy đến với ông bất thình lình phải không?
   
POZZO Rõ lắm!
   
VLADIMIR Tôi hỏi ông có phải việc ấy đến bất thình lình không.
   
POZZO Một ngày nọ tôi thức giấc, đui mù như số phận (một lúc sau). Đôi khi tôi tự hỏi không biết tôi còn đang ngủ không.
   
VLADIMIR Bao giờ thế?
   
POZZO Tôi không biết.
   
VLADIMIR Nhưng không xảy ra trước hôm qua…
   
POZZO Các ông đừng hỏi tôi. Người mù không có ý niệm về thời gian (một lúc sau). Những việc của thời gian, họ cũng không thấy nữa.
   
VLADIMIR Ơ kìa! Tôi tưởng ngược lại chứ.
   
ESTRAGON Tôi đi đây.
   
POZZO Chúng ta đang ở đâu đây?
   
VLADIMIR Tôi không biết.
   
POZZO Có phải chúng mình ở nơi gọi là La Planche không?
   
VLADIMIR Tôi không biết.
   
POZZO Trông giống cái gì vậy?
   
VLADIMIR (nhìn quanh) Không thể mô tả được. Trông không giống cái gì cả. Không có cái gì cả. Chỉ có một cái cây.
   
POZZO Vậy không phải La Planche.
   
ESTRAGON (thất vọng) Trò tiêu khiển thật nhạt!
   
POZZO Người nô bộc của tôi đâu rồi?
   
VLADIMIR Anh ta ở đằng kia.
   
POZZO Tại sao nó không trả lời khi tôi gọi?
   
VLADIMIR Tôi không biết. Anh ta có vẻ đang ngủ. Có thể anh ta đã chết rồi.
   
POZZO Thật ra, cái gì đã xảy ra vậy?
   
ESTRAGON Thật ra!
   
VLADIMIR Ông và anh ta đã bị té.
   
POZZO Đến xem thử có bị thương không.
   
VLADIMIR Nhưng chúng tôi không thể rời ông.
   
POZZO Các ông không cần phải đi hai người.
   
VLADIMIR (với Estragon) Đi đi chứ.
   
POZZO Phải đấy, để bạn của ông đi đi. Ông ta hôi thối quá.
   
VLADIMIR Anh hãy đi đánh thức anh ta dậy.
   
ESTRAGON Sau trận đòn anh ta đã cho tôi à! Đời nào.
   
VLADIMIR À, cuối cùng anh lại nhớ lại chuyện ấy.
   
ESTRAGON Tôi không nhớ gì cả. Chính anh đã nói với tôi điều đó.
   
VLADIMIR Đúng vậy (với Pozzo). Bạn của tôi sợ.
   
POZZO Không có gì để sợ cả.
   
VLADIMIR (với Estragon) Ê này, những người anh thấy ban nãy, họ đi đâu rồi?
   
ESTRAGON Tôi không biết.
   
VLADIMIR Có thể họ ẩn núp đâu đó, đang rình rập chúng mình.
   
ESTRAGON Phải đấy.
   
VLADIMIR Có thể họ đã dừng lại.
   
ESTRAGON Phải đấy.
   
VLADIMIR Để nghỉ ngơi.
   
ESTRAGON Để lấy lại sức.
   
VLADIMIR Có thể họ đã thoái lui trở về.
   
ESTRAGON Phải đấy.
   
VLADIMIR Có thể đó chỉ là một cái nhìn.
   
ESTRAGON Một ảo tưởng.
   
VLADIMIR Một ảo giác.
   
ESTRAGON Một ảo tưởng.
   
POZZO Ông ta chờ gì thế?
   
VLADIMIR (với Estragon) Anh chờ gì vậy?
   
ESTRAGON Godot.
   
VLADIMIR (với Pozzo) Tôi đã nói với ông rằng bạn tôi sợ. Hôm qua người ở của ông đã tấn công anh ta, trong lúc anh chỉ muốn lau nước mắt.
   
POZZO À, nhưng đừng bao giờ tử tế với loại người này. Họ không chịu đựng được sự tử tế.
   
VLADIMIR Thật ra bạn tôi phải làm gì?
   
POZZO Trước hết ông ta nên kéo dậy, dĩ nhiên là phải chú ý đừng làm nó nghẹt thở. Thường thường, như vậy cũng đủ làm nó phải ứng. Nếu không, ông hãy đá nó, dưới bụng và trên mặt nhiều chừng nào hay chừng ấy.
   
VLADIMIR (với Estragon) Thấy chưa, không có gì để sợ cả. Đây còn là một cơ hội để anh rửa hận.
   
ESTRAGON Và nếu anh ta tự vệ?
   
POZZO Không, không, anh ta không bao giờ tự vệ.
   
VLADIMIR Tôi sẽ bay tới cứu anh.
   
ESTRAGON Anh đừng rời mắt khỏi tôi, nhớ chứ! (bước về phía Lucky).
   
VLADIMIR Trước hết hãy xem anh ta còn sống không. Không cần phải đánh đập, nếu anh ta chết rồi.
   
ESTRAGON (nghiêng về phía Lucky) Anh ta thở.
   
VLADIMIR Vậy làm đi.


Đột nhiên trở thành hung hãn, Estragon vừa đá tới tấp vào người Lucky, vừa la. Nhưng vì đau chân Estragon bước dang ra, vừa cà nhắc vừa rên. Lucky tỉnh dậy.


ESTRAGON (dừng lại trên một chân) Ồ, thằng chó đẻ!


Estragon ngồi xuống, cố gắng cởi tất. Nhưng không lâu sau từ bỏ việc ấy, và ngồi theo kiểu đầu giữa hai chân, hai tay trước đầu.


POZZO Việc gì xảy ra nữa thế?
   
VLADIMIR Anh bạn tôi bị thương.
   
POZZO Còn Lucky.
   
VLADIMIR Vậy chính anh ta đấy sao?
   
POZZO Anh nói gì?
   
VLADIMIR Chính Lucky đấy sao?
   
POZZO Tôi không rõ.
   
VLADIMIR Còn ông có phải là Pozzo?
   
POZZO Phải, chính tôi là Pozzo.
   
VLADIMIR Cũng những người hôm qua. Có phải không.
   
POZZO Hôm qua?
   
VLADIMIR Chúng mình đã gặp nhau hôm qua (yên lặng). Ông không nhớ sao?
   
POZZO Tôi không nhớ đã gặp ai hôm qua cả. Nhưng ngày mai tôi cũng sẽ không nhớ đã gặp ai hôm nay. Ông đừng tin nơi tôi. Thôi bao nhiêu đó cũng đủ rồi. Đứng dậy!
   
VLADIMIR Ông đã đem anh ta tới Saint Sauveur để bán. Ông đã nói như thế với chúng tôi. Anh ta đã nhảy múa. Đã suy nghĩ. Ông thì sáng mắt.
   
POZZO Nếu ông muốn. Xin hãy buông tôi ra (Vladimir xê người ra). Đứng dậy.
   
VLADIMIR Anh ta ngồi dậy.


Lucky ngồi dậy, nhặt mớ đồ đạc.


POZZO Tốt lắm.
   
VLADIMIR Ông và anh ta định đi đâu thế?
   
POZZO Tôi không quan tâm đến việc đó!
   
VLADIMIR Hai người thay đổi nhiều quá!


Lucky, đẩy mớ đồ đạc, đến đứng trước Pozzo.


POZZO Roi! (Lucky để đồ đạc xuống, tìm ngọn roi, đưa cho Pozzo, nhặt đồ đạc lên). Đây! (Lucky đặt đồ đạc xuống, đặt đầu dây vào tay Pozzo, nhặt đồ đạc lên lại).
   
VLADIMIR Cái gì trong va li thế?
   
POZZO Cát (kéo dây). Bước tới. (Lucky chuyển động Pozzo theo sau).
   
VLADIMIR Khoan đã.


Pozzo ngừng lại. Sợi dây thẳng ra. Lucky ngã xuống, buông rơi tất cả. Pozzo lảo đảo, buông sợi dây kịp thời. Vladimir vịn vào Pozzo trở lại.


POZZO Việc gì đã xảy ra thế?
   
VLADIMIR Anh ta ngã xuống.
   
POZZO Nhanh lên, các ông hãy đỡ nó ngồi dậy trước khi nó ngủ lịm.
   
VLADIMIR Ông sẽ không ngã xuống nếu tôi buông ông ra chứ?
   
POZZO Tôi không tin là tôi ngã.


Vladimir đá vào Lucky.


VLADIMIR Đứng dậy! Đồ heo! (Lucky đứng dậy, nhặt mớ đồ đạc), Anh ta đứng dậy rồi.
   
POZZO (giơ tay) Dây!


Lucky đặt đồ đạc xuống, đặt đầu dây vào tay Pozzo, nhặt đồ đạc lên.


VLADIMIR Khoan đi đã.
   
POZZO Tôi đi đây.
   
VLADIMIR Hai người sẽ làm gì nếu bị ngã mà không có ai nâng hết.
   
POZZO Chúng tôi sẽ chờ đợi cho tới khi nào chúng tôi có thể ngồi dậy được. Sau đó chúng tôi lại đi.
   
VLADIMIR Trước khi đi, ông hãy bảo anh ta hát thử.
   
POZZO Bảo ai?
   
VLADIMIR Lucky.
   
POZZO Hát?
   
VLADIMIR Phải đấy. Hay là suy nghĩ. Hoặc đọc bài.
   
POZZO Nhưng nó bị câm.
   
VLADIMIR Câm!
   
POZZO Đúng vậy. Nó cũng không rên siết được nữa.
   
VLADIMIR Câm! Từ bao giờ?
   
POZZO (đột nhiên trở nên giận dữ) Ông có ngừng đầu độc tôi với những câu chuyện về thời gian của ông chưa? Thật là vô nghĩa! Bao giờ! Bao giờ! Một ngày nào đó, như thế không đủ sao, một ngày như bao nhiêu ngày khác, nó đã trở thành câm, một ngày nào đó tôi trở thành mù, một ngày nào đó chúng ta sẽ trở thành điếc, một ngày nào đó chúng ta sinh ra, một ngày nào đó chúng ta sẽ chết, cùng một ngày, cùng một khoảnh khắc, như thế không đủ với ông sao? (điềm đạm hơn). Họ đã ra đời trên một nấm mồ, ánh sáng sáng lên trong một khoảnh khắc, rồi lại tối lại (kéo sợi dây). Bước tới.


Hai người đi ra. Vladimir theo đến bìa sân khấu, nhìn hai người xa dần. Có tiếng người ngã xuống, nét mặt của Vladimir cau lại. Yên lặng. Vladimir đến bên Estragon đang ngủ, nhìn một hồi, kế đánh thức y dậy.


ESTRAGON (cử chỉ hoảng hốt, ngôn ngữ rối loạn. Cuối cùng nói) Tại sao không bao giờ anh để tôi ngủ hết vậy?
   
VLADIMIR Tôi cảm thấy cô đơn.
   
ESTRAGON Tôi đã nằm mơ thấy mình được hạnh phúc.
   
VLADIMIR Như thế cũng làm qua được thời giờ chờ đợi.
   
ESTRAGON Tôi đã mơ thấy rằng…
   
VLADIMIR Im đi! (yên lặng). Tôi tự hỏi không biết ông ta có mù thật không.
   
ESTRAGON Ai?
   
VLADIMIR Một người mù thật có bao giờ nói là hắn không có ý niệm về thời gian không?
   
ESTRAGON Ai?
   
VLADIMIR Pozzo.
   
ESTRAGON Ông ta mù sao?
   
VLADIMIR Ông ta đã cho biết như thế.
   
ESTRAGON Rồi sao?
   
VLADIMIR Hình như ông ta nhìn thấy chúng mình.
   
ESTRAGON Anh mơ thấy như thế à (một lúc sau). Chúng mình đi chứ. Không được. Phải đến (một lúc sau). Anh có chắc là không phải ông ta không?
   
VLADIMIR Ai?
   
ESTRAGON Godot.
   
VLADIMIR Nhưng mà ai?
   
ESTRAGON Pozzo.
   
VLADIMIR Không! Không! (một lúc sau). Không!
   
ESTRAGON Tôi cũng phải ngồi dậy chớ (ngồi dậy một cách khó nhọc). Úi da?
   
VLADIMIR Tôi không biết phải nghĩ gì.
   
ESTRAGON Cái chân của tôi! (ngồi lại cố gắng cởi giày). Giúp tôi với!
   
VLADIMIR Tôi có ngủ thiếp trong lúc người khác đau khổ không? Tôi có đang ngủ trong lúc này không?

Ngày mai, khi tôi tưởng tôi thức, tôi sẽ nói gì về ngày này? Nói rằng với Estragon một người bạn thân, ở nơi này cho tới chiều tối, tôi đã chờ đợi Godot? Rằng Pozzo đã đi qua, với người nô bộc của ông ta, và ông ta đã trò chuyện với chúng mình? Chắc vậy. Nhưng trong tất cả những việc đó, có cái gì thật không? (Estragon vì không cởi giày được, nên ngủ trở lại. Vladimir nhìn y). Anh ta sẽ không hay biết gì cả. Anh ta sẽ nói tới những cú bị đánh và tôi sẽ cho anh một củ cải đỏ (một lúc sau). Không khí đầy dẫy những tiếng la của chúng ta (lắng tai). Nhưng thói quen làm êm dịu tất cả (nhìn Estragon). Tôi cũng vậy, một người khác nhìn tôi tự nhủ. Anh ta đang ngủ, không hay biết gì, anh ta cứ ngủ (một lúc sau). Tôi không thể tiếp tục được (một lúc sau). Tôi đã nói gì?


Vladimir đi qua lại một cách bứt rứt, cuối cùng dừng lại gần hậu trường phía trái, nhìn ra xa. Cậu thiếu niên hôm qua đi vào từ cánh gà bên phải. Dừng bước yên lặng.


THIẾU NIÊN Thưa ông… (Vladimir quay lại). Thưa ông Albert…
   
VLADIMIR Hãy lặp lại (một lúc sau. Với cậu thiếu niên). Cháu không nhận ra bác sao?
   
THIẾU NIÊN Thưa ông không ạ…
   
VLADIMIR Có phải hôm qua cháu có tới không?
   
THIẾU NIÊN Thưa ông không ạ.
   
VLADIMIR Đây là lần đầu tiên cháu tới đây à?
   
THIẾU NIÊN Thưa ông phải.


Yên lặng


VLADIMIR Ông Godot gởi cháu tới đây.
   
THIẾU NIÊN Thưa vâng.
   
VLADIMIR Ông ta không tới chiều nay sao.
   
THIẾU NIÊN Thưa ông không ạ.
   
VLADIMIR Nhưng ngày mai ông ta sẽ tới chứ.
   
THIẾU NIÊN Thưa vâng.
   
VLADIMIR Chắc không.
   
VLADIMIR Thưa chắc ạ.


Yên lặng


 

VLADIMIR
Cháu có gặp ai khác không?
   
THIẾU NIÊN Thưa ông không.
   
VLADIMIR Hai người (do dự)… đàn ông khác.
   
THIẾU NIÊN Thưa ông, cháu không gặp ai hết.


Yên lặng


VLADIMIR Ông ta bận làm gì, Ông Godot ấy? (một lúc sau). Cháu có nghe bác hỏi sao không?
   
THIẾU NIÊN Thưa ông có nghe ạ.
   
VLADIMIR Sao?
   
THIẾU NIÊN Thưa ông, Ông Godot không bận gì cả.


Yên lặng


VLADIMIR Anh cháu có mạnh không?
   
THIẾU NIÊN Thưa ông anh cháu đang bệnh.
   
VLADIMIR Có lẽ chính anh cháu đã đến đây hôm qua.
   
THIẾU NIÊN: Thưa ông, cháu không biết.


Yên lặng


VLADIMIR Ông Godot có râu ở quai hàm chứ?
   
THIẾU NIÊN Thưa ông có ạ.
   
VLADIMIR Màu vàng hay là… (do dự)… hay là đen?
   
THIẾU NIÊN (do dự) Thưa ông, cháu nghĩ là màu trắng.


Yên lặng


VLADIMIR Trời ơi!


Yên lặng


THIẾU NIÊN Thưa ông, cháu phải nói gì với ông Godot?
   
VLADIMIR Hãy nói với ông – (ngừng nói) – hãy nói với ông ta là cháu đã gặp bác và – (suy nghĩ) – cháu có gặp bác (một lúc sau, Vladimir tiến tới, cậu thiếu niên lùi lại, Vladimir dừng lại, cậu thiếu niên cũng dừng lại). Này, có chắc là cháu có gặp bác không, ngày mai cháu có nói là chưa hề gặp bác không?


Yên lặng. Vladimir nhảy tới bất ngờ, cậu thiếu niên phóng đi như mũi tên. Yên lặng. Mặt trời lặn, mặt trăng mọc lên. Estragon cởi giày, đứng dậy, giày trong tay, đặt đôi giày trên dãy đèn phía trước sân khấu, tiến tới gần Vladimir, nhìn Vladimir.


ESTRAGON Anh bị gì vậy?
   
VLADIMIR Có bị gì đâu.
   
ESTRAGON Tôi, tôi đi đây.
   
VLADIMIR Tôi cũng thế.


Yên lặng


ESTRAGON Tôi ngủ có lâu không?
   
VLADIMIR Tôi không biết.


Yên lặng


ESTRAGON Chúng mình đi đâu?
   
VLADIMIR Không xa đây mấy.
   
ESTRAGON Không, không, chúng mình hãy đi xa nơi này!
   
VLADIMIR Không được.
   
ESTRAGON Sao thế.
   
VLADIMIR Ngày mai phải trở lại.
   
ESTRAGON Để làm gì?
   
VLADIMIR Chờ Godot.
   
ESTRAGON Đúng vậy (một lúc sau). Ông ta không tới sao?
   
VLADIMIR Không.
   
ESTRAGON Và bây giờ thì đã muộn rồi.
   
VLADIMIR Phải, đêm đã tối rồi.
   
ESTRAGON Hay là chúng mình bỏ rơi ông ta? (một lúc sau). Hay là chúng mình bỏ rơi ông ta?
   
VLADIMIR Ông ta sẽ trừng phạt chúng mình (yên lặng. Nhìn cái cây). Chỉ có cái cây là sống.
   
ESTRAGON (nhìn cái cây) Cái gì đây?
   
VLADIMIR Cây.
   
ESTRAGON Nhưng loại nào chứ?
   
VLADIMIR Tôi không biết. Một cây liễu.
   
ESTRAGON Tới xem (kéo Vladimir đến bên cây. Hai người đứng yên phía trước. Yên lặng). Hay là chúng mình treo cổ tự tử?
   
VLADIMIR Với cái gì đây?
   
ESTRAGON Anh không có một đoạn dây nào sao?
   
VLADIMIR Không.
   
ESTRAGON Vậy không treo cổ được.
   
VLADIMIR Chúng mình đi đi.
   
ESTRAGON Khoan đã, còn thắt lưng của tôi.
   
VLADIMIR Ngắn quá.
   
ESTRAGON Anh sẽ kéo chân tôi.
   
VLADIMIR Rồi ai sẽ kéo chân tôi?
   
ESTRAGON Ừ nhỉ.
   
VLADIMIR Dầu sao, cũng đưa đây xem thử (Estragon cởi sợi dây đã dùng làm thắt lưng. Quần của y vì quá rộng nên tụt xuống mắt cá. Hai người nhìn sợi dây). Cùng lắm, tạm dùng cũng được. Nhưng có chắc không đây?
   
ESTRAGON Rồi sẽ biết. Cầm lấy.


Mỗi người nắm lấy một đầu dây và kéo. Sợi dây đứt hai. Hai người suýt té.


VLADIMIR Không dùng được.


Yên lặng


ESTRAGON Anh nói mai trở lại phải không?
   
VLADIMIR Phải.
   
ESTRAGON Vậy chúng mình hãy mang theo một sợi dây tốt.
   
VLADIMIR Phải đấy.


Yên lặng


ESTRAGON Đi Đi.
   
VLADIMIR Gì thế!
   
ESTRAGON Tôi không thể tiếp tục như thế này.
   
VLADIMIR Người ta cũng nghĩ thế.
   
ESTRAGON Hay là chúng mình chia tay nhau? Có thể mọi sự sẽ khá hơn.
   
VLADIMIR Chúng mình sẽ treo cổ ngày mai (một lúc sau). Trừ phi Godot tới.
   
ESTRAGON Và nếu ông ta tới.
   
VLADIMIR Chúng mình sẽ được thoát.


Vladimir dở mũ ra – mũ của Lucky – nhìn bên trong, cho tay vào trong mũ, quậy quậy, đội mũ lên.


ESTRAGON Thôi đi chứ?
   
VLADIMIR Kéo quần lên đi.
   
ESTRAGON Gì?
   
VLADIMIR Kéo quần anh lên đi.
   
ESTRAGON Cởi quần ra hả?
   
VLADIMIR Kéo quần anh lên.
   
ESTRAGON Phải đấy.


Kéo quần lên. Yên lặng


VLADIMIR Thôi, đi chứ.
   
ESTRAGON Đi.


Hai người không động đậy.


Màn hạ.

Bài liên quan
  • QUÁI VẬT TRÊN KHÔNG – Truyện ngắn Oe Kenzaburo

    QUÁI VẬT TRÊN KHÔNG – Truyện ngắn Oe Kenzaburo

    Chân Dung Kẻ Sĩ: Oe Kenzaburo (1935 - 2023) là nhà văn người Nhật thắng giải thưởng Nobel văn chương cao quý của Viện hàn lâm Thụy Điển vào năm 1994. Chiến thắng của ông, cùng với chiến thắng của nhà văn Kawabata Yasunari năm 1968, đã giúp Nhật trở thành nước duy nhất ở Châu Á có hai nhà văn thắng giải Nobel văn chương*. Là một trong những nhà văn lớn nhất của Nhật, ông đã có hơn 60 tác phẩm được dịch ra tiếng nước ngoài.
  • TRẠI LAO CẢI – Truyện ngắn Franz Kafka

    TRẠI LAO CẢI – Truyện ngắn Franz Kafka

    Chân Dung Kẻ Sĩ: Franz Kafka là nhà văn người Bohemia gốc Do Thái, nay là Cộng hòa Séc. Ngày nay, mặc dù Franz Kafka được xem là một trong những nhà văn có ảnh hưởng nhất thế giới, thậm chỉ còn có riêng một tính từ mang tên ông kafkaesque, tức "kiểu Kafka", nhưng khi còn sống, chỉ vài tác phẩm của ông được xuất bản. Phần lớn các tác phẩm của Franz Kafka được xuất bản sau khi ông chết, do bạn ông là Max Brod thực hiện, bất chấp di nguyện của ông là phải tiêu hủy tất cả các bản thảo.
  • MỘT ĐÁM MÂY NHỎ - Truyện ngắn James Joyce

    MỘT ĐÁM MÂY NHỎ - Truyện ngắn James Joyce

    Chân Dung Kẻ Sĩ: James Joyce là nhà văn người Ireland, tác giả của tiểu thuyết Ulysses xuất bản năm 1922. Ông được coi là một trong những nhà văn có ảnh hưởng nhất của thế kỷ 20, còn Ulysses được xem như một kiệt tác, đến nỗi người ta còn lập ra một lễ tưởng niệm thường niên vào ngày 16 tháng 6 (Bloomsday), là ngày diễn ra các các sự kiện trong tiểu thuyết Ulysses của ông.
  • BÁM ĐẾN CÙNG – Truyện ngắn Graham Greene

    BÁM ĐẾN CÙNG – Truyện ngắn Graham Greene

    Chân Dung Kẻ Sĩ: Graham Greene là nhà văn người Anh, tác giả của Người Mỹ trầm lặng, cuốn tiểu thuyết rất ăn khách trên thế giới về Việt Nam, đặc biệt là tại Anh. Tuy nhiên, khi tiểu thuyết lần đầu tiên được xuất bản tại Mỹ vào năm 1956, nó đã khiến độc giả Mỹ bị sốc do tác phẩm của nhà văn người Anh đã mô tả người Mỹ là những kẻ giết người, một sự thật mà người Mỹ khó có thể chấp nhận. Cuốn sách của ông đã giúp độc giả thế giới nói chung và độc giả phương tây nói riêng, hiểu được tính chính nghĩa của dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống lại Mỹ, những kẻ xâm lược với đội quân hùng mạnh nhất hành tinh tới từ bên kia đại dương.
  • CHIẾC ÁO KHOÁC - Truyện ngắn Nikolai Vasilyevich Gogol

    CHIẾC ÁO KHOÁC - Truyện ngắn Nikolai Vasilyevich Gogol

    Chân Dung Kẻ Sĩ: Nikolai Vasilyevich Gogol là một nhà văn xuất chúng của Đế quốc Nga gốc Ukraine, người đã có nhiều sáng tác theo chủ nghĩa hiện thực phê phán, mà ở đấy, lần lượt những thân phận thấp cổ bé họng trong xã hội Nga đã được lên tiếng. Nhiều nhà văn và nhà phê bình đã công nhận ảnh hưởng to lớn của Gogol đối với nền văn học Nga, Ukraine và thế giới. Theo xu hướng của những nhận xét này, có thể xem "Chiếc áo choàng" (tiếng Nga: Шине́ль -1842) là truyện ngắn xuất sắc nhất của nhà văn Nikolai Gogol, khi nó thể hiện thể hiện đầy đủ những gì tốt nhất trong viết lách của Gogol, mà nếu muốn tóm gọn lại, thì không ai nói chính xác hơn nhà ngoại giao, phê bình văn học người Pháp Eugène-Melchior de Vogüé (1848-1910). Ông nói (thường bị nhầm lẫn là do Fyodor Dostoevsky nói) : "Tất cả chúng ta đều chui ra từ Chiếc áo khoác của Gogol".
  • NGƯỜI TRONG BAO - Truyện ngắn Chekhov

    NGƯỜI TRONG BAO - Truyện ngắn Chekhov

    Chân Dung Kẻ Sĩ: Người trong bao (The Man in a Case) là phần đầu, cùng với lần lượt hai truyện ngắn tiếp theo gồm "Gooseberries" và "About Love", thuộc một tác phẩm mà sau này được người ta gọi là “tiểu bộ ba”* của nhà văn vĩ đại nước Nga Anton Chekhov. Bản dịch dưới đây, để bạn đọc tiện tra cứu, Chân Dung Kẻ Sĩ đã hiệu chỉnh các tên riêng theo bản dịch từ tiếng Nga sang tiếng Anh của dịch giả người Anh Constance Garnett (1861-1946).
  • NGƯỜI ĐÀN BÀ VÀ CON CHÓ NHỎ - Truyện ngắn Anton Chekhov

    NGƯỜI ĐÀN BÀ VÀ CON CHÓ NHỎ - Truyện ngắn Anton Chekhov

    Chân Dung Kẻ Sĩ: Anton Chekhov được xem là một trong những nhà văn chuyên thể loại truyện ngắn vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại. Dù ban đầu, Chekhov theo học ngành y tại Đại học y khoa Moscow và trở thành một bác sĩ, nhưng cuối cùng ông lại là một nhà văn xuất chúng, với những sáng tạo đã làm thay đổi tiến trình phát triển của truyện ngắn hiện đại.
    Nhà văn Mỹ gốc Nga Vladimir Nabokov (1899-1977), tác giả của cuốn tiểu thuyết Lolita in năm 1955, xếp thứ tư trong danh sách 100 cuốn sách hay nhất thế kỷ 20 vào năm 2007 của nhà xuất bản Mỹ Modern Library, đã chê tác phẩm của Chekhov nhưng cũng khen nức nở rằng, "nhưng tác phẩm của ông ấy là thứ tôi sẽ mang theo nếu phải đi tới hành tinh khác". Ông còn gọi truyện Người đàn bà và con chó nhỏ là "một trong những truyện ngắn vĩ đại nhất từng được viết nên".
    Bản dịch dưới đây, để bạn đọc tiện tra cứu, Chân Dung Kẻ Sĩ đã hiệu chỉnh các tên riêng theo bản dịch từ tiếng Nga sang tiếng Anh của dịch giả người Anh Constance Garnett (1861-1946). Bà là dịch giả người Anh đầu tiên dịch nhiều tác phẩm của Anton Chekhov sang tiếng Anh. Tổng cộng, bà đã dịch 71 tập văn học Nga, bao gồm các tác phẩm của các nhà văn Nga nổi tiếng như Ivan Turgenev, Leo Tolstoy, Nikolai Gogol, Ivan Goncharov, Alexander Ostrovsky và Alexander Herzen. Nhiều tập trong số đó vẫn còn được in cho đến ngày nay.
  • NGƯỜI ĐÀN ÔNG CHƠI DAO – Truyện ngắn Heinrich Böll

    NGƯỜI ĐÀN ÔNG CHƠI DAO – Truyện ngắn Heinrich Böll

    Chân Dung Kẻ Sĩ: NGƯỜI ĐÀN ÔNG CHƠI DAO là truyện ngắn trong tập truyện ngắn Trẻ em cũng là thường dân (Children Are Civilians Too) của nhà văn người Đức thắng Giải Nobel Văn chương năm 1972 Heinrich Böll. Tập truyện minh họa cho cách kể chuyện tinh tế và sắc thái của Heinrich Boll ở mức tuyệt vời nhất, vẽ ra những bức chân dung tuyệt đẹp về những con người bình thường trong những năm tháng đen tối ở nước Đức sau chiến tranh.
  • ẢO HÓA – Truyện ngắn Hermann Hesse 

    ẢO HÓA – Truyện ngắn Hermann Hesse 

    Chân Dung Kẻ Sĩ: Ảo Hóa là một câu chuyện trong tiểu thuyết Trò chơi ngọc pha lê (The Glass Bead Game) tác phẩm lớn cuối cùng của nhà văn, nhà thơ Đức thắng giải Nobel Văn chương năm 1946 Hermann Hesse. Với tư tưởng chống phát xít, từ nửa cuối thập niên 1930, không một nhà xuất bản hay tờ báo nào ở Đức dám đăng các tác phẩm của Hermann Hesse nữa. Và vì thế ông đã viết Trò chơi ngọc pha lê giữa những tin tức khủng khiếp của Chiến tranh thế giới Thứ Hai và xuất bản tác phẩm ở Thụy Sĩ năm 1943.
  • ÐỐT LỬA -  Truyện ngắn JACK  LONDON

    ÐỐT LỬA -  Truyện ngắn JACK  LONDON

    Chân Dung Kẻ Sĩ: Đốt Lửa của nhà văn Jack London có hai phiên bản được xuất bản ở hai thời điểm khác nhau, một ở năm 1902 và bản còn lại ở năm 1908. Mặc dù có cấu trúc và cốt truyện gần tương tự nhau, nhưng phiên bản năm 1908 khủng khiếp hơn nhiều, và vì thế, nó trở thành một trong những tác phẩm kinh điển của nhà văn người Mỹ, thường xuyên có mặt trong các tuyển tập văn chương.